Η ανοχή... δεν είναι πάντα ένδειξη αδυναμίας.




Η ικανότητα της περιφρόνησης…

Όταν η περιφρόνηση του «διαφορετικού» γίνεται πυγή ικανοποίησης, τότε το μίσος υπερτερεί σαν συστατικό της κοινωνίας και η ανοχή γίνεται ένδειξη αδυναμίας.

Η περιφρόνηση του «άλλου» δεν μας διέπει μόνο σαν άτομα, ή  ομάδες, αλλά αποτελεί μια ιστορικά συλλογική στάση. Εκπροσώπηση της γίνεται  δημόσια. Η ισχύς με την μορφή της μισαλλοδοξίας εκφράζεται πολλές φορές από το κράτος, τις πολιτικές δυνάμεις που το διοικούν και τις αντίπαλες κοινωνικές ομάδες. Αποτελεί στοιχείο της εξουσίας, για αυτό και η ανεξέλεγκτη εξουσία μπορεί να μας καταστρέψει.

Η μισαλλοδοξία στρέφεται συνήθως σε ότι διαφέρει, ή νομίζουμε ότι διαφέρει. Ότι είναι διαφορετικό η κοινωνία το πολεμά, διότι δεν μπορεί να ταυτοποιηθεί και εύκολα προκαλεί φόβο. Το «διαφορετικό» επιζητά μια άλλη προσέγγιση της πραγματικότητας η οποία φαίνεται ότι αποσταθεροποιεί την συνηθισμένη, την γνωστή. Το μίσος εκφραζόμενο σαν μισαλλοδοξία στρέφεται ενάντια στις δοξασίες και τις πεποιθήσεις του «διαφορετικού». Επιζητεί να του αφαιρέσει την δυνατότητα να κάνει την ζωή του ότι θέλει. Αυτό συμβαίνει στο όνομα του φυσιολογικού.

Το φυσιολογικό είναι αυτό που μπορεί να ταυτοποιηθεί, να αποκτήσει ταυτότητα. Αυτό  που μοιάζει με κάτι που είναι ήδη γνωστό. Η προσαρμογή και η ομοιότητα αποτελούν τα βασικά κίνητρα για την επίτευξή του. Η ομοψυχία επιζητά την ομοιότητα. Και η ομοψυχία γινόταν πάνω στην έννοια της καθαρότητας, του καθαρού. Σε αυτό το σημείο το καθαρό, υπεισέρχεται σαν στοιχείο της φυσιολογικού.

Το φυσιολογικό είναι καθαρό. Η καθαρότητα αποτέλεσε και αποτελεί το μέτρο αξιολόγησης του άλλου. Ολόκληρες αυτοκρατορίες κτίστηκαν στο όνομα της καθαρότητας. Ανελέητοι στρατοί αιρετικών, αποδιωγμένων, ακαθάρτων και μολυσμένων σέρνουν τα κουφάρια τους, στους αιώνες χωρίς δικαίωση.  

Το διαφορετικό είναι ακάθαρτο. Τα διαφορετικό, το ακάθαρτο πυροδοτεί την ανασφάλεια και ανησυχία και όχι  την διάθεση ανοχής του άλλου.  Το ακάθαρτο αποτελεί αιτία ατελείωτων αποκλεισμών και  διωγμών. Αποτελεί την βασική δικαιολογία όχι μόνο απόρριψης, αλλά και καταπολέμησης του «άλλου».


Η  ικανότητα της ανοχής…

Με όλα αυτά χρειάζεται να γνωρίζουμε ότι, αλλού πολύ, αλλού λίγο, η σχέση μας με το «διαφορετικό» είναι καθορισμένη, από τις παραπάνω κοινωνικές συνθήκες. Από τις παραπάνω δοξασίες η οποίες προσδίδουν το νόημα που θέλουν στην κοινωνική μας πραγματικότητα. Αυτές καθορίζουν την μορφή της ανοχής μας.

Η ανοχή όμως αποτελεί, από το ξεκίνημα της ζωής, βασικό συστατικό του δεσμού μας, της σχέσης μας, με τον «άλλον». Δηλώνει ότι η πορεία ανάπτυξής μας εξαρτάται από τον τρόπο που ανεχτήκαμε, που δείξαμε ανθεκτικότητα σε ότι ήταν «διαφορετικό» για εμάς. Η ικανότητα ανοχής μας εκφράζει την ωρίμανση, που σημαίνει την απομάκρυνσης από το πρωτόγονο φόβο του «άλλου», και την απόκτηση αυτοπεποίθηση για τον εαυτό μας.  Η ικανότητα ανοχής μας, μας βοηθά να καταπολεμήσουμε την μισαλλοδοξία προς το «διαφορετικό» προφέροντας του μια άλλη θέση και λειτουργία στην καθημερινότητα μας. Μας προσφέρει την δυνατότητα να παρατηρούμε και να γνωρίζουμε τον «άλλον» όχι σαν απειλή, αλλά σαν μια μορφή πλούτου που απορρέει  από την διαφορετική παρουσία του.

Δηλαδή με την ανοχή όχι μόνο δεν υπομένουμε και δεν αντιδρούμε, δηλαδή δεν αποτελεί ένδειξη αδυναμίας, αλλά το αντίθετο, ενεργούμε και εκφράζουμε την δύναμη του χαρακτήρα μας. Εκφράζουμε την ικανότητα συμφιλίωσης  με το «διαφορετικό» χωρίς να υποχωρούμε από την δική μας «διαφορετικότητα», αλλά συμφιλιωνόμαστε και μαζί της. Συμφιλιωνόμαστε με την δική μας «διαφορετικότητα», η οποία πολλές φορές έχουμε δυσκολία να αποδεχτούμε. Έτσι η αποδοχή της διαφορετικότητας του άλλου μας οδηγεί στην αποδοχή της δικιάς μας.

Σε γενικά πλαίσια η ανοχή μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τα γεγονότα της ζωής όσο τοξικά και αν είναι. Που σημαίνει, ότι παραμένει ένα βήμα για να πάμε παρακάτω, ατομικά αλλά και σαν συλλογικότητες...

Κερεντζής Λάμπρος

Πίνακας : Jean Mirre

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ρατσισμός: Αίτια – Συνέπειες

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΟΝΣΤΡΟΥΚΤΙΒΙΣΜΟΣ

Η Γονεϊκότητα