Αναρτήσεις

Εμφάνιση αναρτήσεων με την ετικέτα Πολιτική ψυχολογία

Η ενοχή

Εικόνα
  Το συναίσθημα της ενοχής έχει σχέση με την ευχαρίστηση. Έχει σχέση με την την σεξουαλικότητα, την ηδονή. Πυγή της ηδονής είναι το σώμα. Η ενοχή αποτρέπει με πολλούς τρόπους την επαφή μαζί του, με τον φόβο της απόρριψης από τους άλλους. Σαν στοιχείο της συνείδησης του ανθρώπου, υιοθετείται από την οποιαδήποτε εξουσία, αποτελώντας την βάση οικοδόμησης κοινωνικών συστημάτων στέρησης και υποταγής. Δηλαδή αποτελώντας μια φυσική λειτουργία με στόχο την προστασία της ακεραιότητας του ατόμου και της επιθυμίας του από τον εξωτερικό κόσμο, μέσω της εκπαίδευσης γίνεται μέσο προστασίας του από τον ίδιο του τον εαυτό!! Ενοχή είναι η μορφή που παίρνει το κοινωνικό “απαγορεύεται” μέσα μας. Μετατρέπεται σε εσωτερική δύναμη αποτροπής και τιμωρίας που δεν επιτρέπει την ικανοποίηση. Την θεωρεί προδοσία. Όταν η επιθυμία μας ζητά να υπερκεράσει τα εμπόδια για την επίτευξη της ηδονής, η ενοχή αποτελεί μια εσωτερικευμένη φωνή των άλλων για να αντισταθούμε στην παραλογικότητα της. Έτσι η παρ...

Η ανοχή... δεν είναι πάντα ένδειξη αδυναμίας.

Εικόνα
Η ικανότητα της περιφρόνησης… Όταν η περιφρόνηση του «διαφορετικού» γίνεται πυγή ικανοποίησης, τότε το μίσος υπερτερεί σαν συστατικό της κοινωνίας και η ανοχή γίνεται ένδειξη αδυναμίας. Η περιφρόνηση του «άλλου» δεν μας διέπει μόνο σαν άτομα, ή   ομάδες, αλλά αποτελεί μια ιστορικά συλλογική στάση. Εκπροσώπηση της γίνεται   δημόσια. Η ισχύς με την μορφή της μισαλλοδοξίας εκφράζεται πολλές φορές από το κράτος, τις πολιτικές δυνάμεις που το διοικούν και τις αντίπαλες κοινωνικές ομάδες. Αποτελεί στοιχείο της εξουσίας, για αυτό και η ανεξέλεγκτη εξουσία μπορεί να μας καταστρέψει. Η μισαλλοδοξία στρέφεται συνήθως σε ότι διαφέρει, ή νομίζουμε ότι διαφέρει. Ότι είναι διαφορετικό η κοινωνία το πολεμά, διότι δεν μπορεί να ταυτοποιηθεί και εύκολα προκαλεί φόβο. Το «διαφορετικό» επιζητά μια άλλη προσέγγιση της πραγματικότητας η οποία φαίνεται ότι αποσταθεροποιεί την συνηθισμένη, την γνωστή. Το μίσος εκφραζόμενο σαν μισαλλοδοξία στρέφεται ενάντια στις δοξασίες και τις ...

“Αποχωρισμός”, “Μετάβαση”, “Ενσωμάτωση”

Εικόνα
Οι παρουσία των προσφύγων, ή των μεταναστών των  “ξένων”, όπως λέμε, πυροδοτεί φόβους βαθιά φυλαγμένους στην ψυχή μας των οποίων φαίνεται ότι δεν έχουμε συνειδητοποιήσει την έκταση. Στην ουσία η παρουσία τους εκφράζει καταστάσεις που έχει βιώσει κάθε άνθρωπος, κάθε λαός, κάθε έθνος και κάθε φυλή, οι οποίες δηλώνουν την ομοιότητα, την συγγένεια και την ενότητα της ανθρώπινης κατάστασης ανεξαρτήτως των παραπάνω διαφορών. Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες είναι οι κομιστές πανάρχαιων ανθρώπινων καταστάσεων, διότι ο “αποχωρισμός”, η “μετάβαση” και η “ενσωμάτωση” εκφράζουν στο πέρασμα των αιώνων την μορφή που μπορεί να πάρει η ζωή ενός ανθρώπου, όσο και ενός λαού. Άρα έχουμε να κάνουμε με τρεις βασικές πανάρχαιες ανθρώπινες καταστάσεις, τις οποίες συναντάμε υπό μορφή τελετουργιών σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου από την προϊστορική εποχή μέχρι σήμερα. Χρειάζεται επίσης να γνωρίζουμε ότι σαν τελετουργίες ο “αποχωρισμός”, η “μετάβαση” και η “ενσωμάτωση” είναι επενδεδυμέ...

Τα ΜΜΕ… και ο χρήστης

Εικόνα
…Τα ΜΜΕ εκπονούν το προφίλ του χρήστη (ναρκωτικών) ως ιδιαίτερης προσωπικότητας, μιλάνε για αίτια, για ευπαθής ομάδες κ.λπ. και ορίζουν το ερμηνευτικό πλαίσιο με ένα συντηρητικό, ηθικοπλαστικό, κανονιστικό λόγο, ο οποίος αναπαράγει κυρίαρχους λόγους όχι μόνο για τους χρήστες αλλά γενικότερα για την ομαλότητα και την παρέκκλιση.  Δηλαδή αναπαράγει ορισμούς, ερμηνείες, αντιλήψεις που επιβάλλονται στο κοινό ασυνείδητα και μέσα από την επανάληψή τους, διαβρώνουν τον καθημερινό λόγο με την μορφή της κοινής λογικής του κοινού νου. Με δύο λόγια τα ΜΜΕ δεν κατασκευάζουν πρωταρχικά κυρίαρχους λόγους αλλά δεν τους υπονομεύουν, δεν τους αμφισβητούν τους αναπαράγουν… Απόσπασμα από το άρθρο της  Αφροδίτης Κουκουτσάκη με τίτλο: " Η εικόνα των ναρκωτικών μέσα από την ποινική τους διαχείριση" πηγή Τετράδια Ψυχιατρικής 2016

Σαν ανυπεράσπιστο παιδάκι…

Εικόνα
Ακόμα μια φορά αναγκάζομαι να μιλήσω για την κοινωνική κατάσταση προσπαθώντας να κατανοήσω την συμβαίνει χρησιμοποιώντας την επαγγελματικές μου γνώσεις σε ένα θέμα που ξεφεύγει των αρμοδιοτήτων μου. Θα ήθελα να έχω την επιείκειά σας… Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κοινωνία μας βίωσε και βιώνει δύσκολες κοινωνικές συνθήκες, (μνημόνια) οι οποίες αποδόθηκαν  βέβαια σε παράγοντες που δεν έχουν να κάνουν με αυτή, αλλά δεν σημαίνει ότι δεν μεγάλωσαν την αμφισβήτησης των διαφόρων πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων   καθώς και των θεσμών που συμμετείχαν σε αυτές,  εγχώριων και αλλοδαπών. Η κοινωνία μας λοιπόν βίωσε την οικονομική απειλή και στο βαθμό που δεν αναγνώρισε την δική της ευθύνη, η απειλή θεωρήθηκε κατευθυνόμενη από αυτούς που μια ζωή επιβουλεύονται την παρουσία της.   Η ύπαρξη μιας νέας απειλής από την συμφωνία των Πρεσπών προκαλεί μια καινούργια κοινωνική αναστάτωση. Πυροδοτεί μέσα μας κάτι το αρχέγονο   το οποίο θα έλεγα ότι συνορεύει με το έν...

2… Η κακοποίηση

Εικόνα
Η κακοποίηση επιτυγχάνεται με την προσβολή της προσωπικότητας του υποκειμένου μέσω άσκησης λεκτικής, σωματικής,   ψυχολογικής, κοινωνικής   βίας με στόχο την κάμψη της βούλησης του και την υποταγή στην επιθυμία του άλλου. Σε κοινωνικό επίπεδο στοχεύει στην προσαρμογή σε ένα κοινωνικό σύστημα, όπου οποιαδήποτε άρνηση, ή η αντίθεση θεωρείται σαν ένδειξη ανάρμοστης συμπεριφοράς.   Η κακοποίηση πριν εμφανιστεί σαν όρος των κοινωνικών επιστημών αποτελούσε το βασικό τρόπο διαπαιδαγώγησης των κοινωνιών, εφόσον αντιπροσώπευε με την μορφή της τιμωρίας, την μόνη οδό για την ενηλικίωση.       Η κακοποίηση είναι διαταξική δηλαδή την συναντάμε τόσο στην «υψηλές» όσο και στις κατώτερες κοινωνικές τάξεις. Αποτελεί το βασικό περιεχόμενο αλληλεπίδρασης ανάμεσα στους πολίτες μιας κοινωνίας, συνιστώντας και το βασικό περιεχόμενο των θεσμών της, όπως η οικογένεια, η εκπαίδευση, η εργασία. Έχει επίσης καταλάβει το χώρο της «διασκέδασης» σαν το βασικό δι...

Η θλίψη της χαράς μου...

Εικόνα
Ένα δίλημμα ορθώνεται πάντα ανάμεσα στο δικαίωμα στην προσωπική χαρά ή στην αποδοχή της κληρονομημένης θλίψης του κόσμου. Της κληρονομημένης θλίψης των άλλων που και αυτοί την κληρονόμησαν από τούς δικούς τους και μου την δώρισαν μέσα από κλάματα και αγωνίες για την επιτυχή μου ανάπτυξη με φόντο την διαγενεολογικής ιστορία του πόνου και της ματαιότητας. Την ανηδονικής πλευράς της ζωής οπού διαφεντεύει ο φόβος και η αγωνία που οδηγούν στη τραγωδία της παρεξηγημένης ευτυχίας.  Η χαρά μου, μια απαγορευμένη διάσταση της πραγματικότητας σκεπασμένη από τα υφαντά του μυαλού των άλλων, μαζεύει το άγχος της καθημερινότητας. Μιας καθημερινότητας η οποία ορίζει την τραγικότητα της ύπαρξης μου την ώρα που απομακρύνεται από τον εαυτό της. Την ώρα που μακιγιάρεται με την χαρά των κοινωνικών επιταγών, με την χαρά των προϊόντων που με τυλίγουν σαν πακέτο με χρωματιστό περίβλημα, αλλά με περιεχόμενο που σαπίζει. Το περιεχόμενο αποτελείται από την θλίψη των προσωπικών δικαιωμάτων τη...

Το ήθος των νεκρών στην χειριστικότητα των ζωντανών

Εικόνα
Κάθε φορά που η πολιτική ηθική επιτρέπει την χρησιμοποίηση του θανάτου για να « ανέβει» στην εξουσία, στην ουσία…   συμβάλει στο θάνατο της κοινωνικής ηθικής.   Χρησιμοποιώντας την οδύνη από την απώλεια και υιοθετώντας τη σαν στοιχείο της ηθικής της, συχνά της προσδίδει διαστάσεις και χαρακτηριστικά τα οποία δεν έχουν να κάνουν με την οδύνη αυτή καθεαυτή, αλλά μόνο με την ανάγκη εξασφάλισης της πολιτικής υπεροχής της. Με αυτό τον τρόπο καταφέρνει να αφαιρέσει από την οδύνη την ουσιαστική λειτουργία της και να την επιφορτίσει μ’ ένα στόχο που δεν έχει σχέση με τους νεκρούς, αλλά με την χειριστικότητα από τους ζωντανούς, δηλαδή την δική της χειριστικότητα. Σε αυτό το στόχο επιστρατεύει το κάθε τι ξεπερνώντας τα όρια της κοινωνικής ηθικής αποδίδοντας την ευθύνη της ανηθικότητας της, στους αντιπάλους της. Το πένθος για εκείνη δεν αποτελεί παρά ένα στοιχείο που ενισχύει την θέση της. Η απόδοση ευθυνών η οποία αποτελεί και το σημαντικό «όπλο» απέναντι στον αντίπ...

Το bullying είναι μια πράξη πολιτικής βίας.

Εικόνα
Μετά το άρθρο μου με τίτλο « Η αυτοχειρία ενός 14χρονου» σκέφτηκα ότι οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε μια πραγματικότητα καθορίζουν την αντίληψη μας πάνω σε αυτή. Πολλές φορές δεν μας επιτρέπουν να κατανοήσουμε την σοβαρότητα των συμβάντων, αποδίδοντας τους μια σημασία η οποία καταστεί τα γεγονότα απομονωμένα από την ιστορία με την οποία συνδέονται, σύμφωνα με την υφή και τον χαρακτήρα τους. Το bullying παραδείγματος χάριν ορίζεται από την Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (ΕΨΥΠΕ),  «ως σχολικός εκφοβισμός και εκφράζει την εσκεμμένη και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την πρόκληση σωματικού ή και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός και εκτός σχολείου» . Το bullying λοιπόν φανερώνει μια πραγματικότητα την οποία μπορούμε να προσεγγίσουμε τόσο από ανθρωπολογικής πλευράς όσο και από πολιτικής.  Δηλαδή να ενώσουμε την πράξη με το ιστορικό, ανθρωπολογικό και εθνολογικό υπόβαθρο  γι...

Gay pride και η ελληνική κοινωνία.

Εικόνα
Η αλήθεια είναι ότι αυτό που βιώνει από το gay pride σαν γεγονός περισσότερος πληθυσμός της χώρας είναι αυτό που τα ΜΜΕ προβάλουν εφόσον κάποιος δεν έχει ουσιαστική πρόσβαση στα γεγονότα. Πρέπει να λάβουμε   υπόψη μας ότι η κοινωνία του θεάματος και ένα κομμάτι τους που είναι τα ΜΜΕ, αντιπροσωπεύουν και υποστηρίζουν την συντηρητικότητα η οποία τα καθιστά απαραίτητους διαμεσολαβητές ανάμεσα στους πολίτες. Παραμονεύουν πάντα την επικαιρότητα και την διαμορφώνουν με τον τρόπο που τα συμφέρει είτε οικονομικά, είτε πολιτικά.  Οτιδήποτε πουλάει το προβάλλουν, το διαφημίζουν σαν το μόνο ουσιαστικό στοιχείο ενός εγχειρήματος, αφαιρώντας την ουσία του. Έχουν την ικανότητα να απομονώνουν ένα μέρος, ένα κομμάτι, μια λεπτομέρεια ενός   γεγονότος. Κάτι το οποίο θα μπορούσαμε να το δούμε σαν εξαίρεση σε ένα συμβάν αποκτά μεγαλύτερη σημασία από το ίδιο το συμβάν.  Άρα προβάλλοντας την εξαίρεση σαν γενικότητα διαστρέφουν την σημασία του, και επικεντρώνουν την προσοχή το...