Facebook: Πολικές συζητήσεις και η ισοπέδωση της ταυτότητας των συνομιλητών.

Κάθε μέρα γινόμαστε μάρτυρες πολλών αντεγκλήσεων και συγκρούσεων στο Facebook. Λες και ο άλλος υπάρχει μόνο για να εκφράσουμε την «ανωτερότητα» μας απέναντί του. Για να μας βοηθήσει να προβάλουμε την ανάγκη διάκρισης που μας διακατέχει και στην κανονική μας ζωή δεν μπορεί να ικανοποιηθεί. Συνήθως οι κόντρες  έχουν σαν αφορμή την πολιτική τοποθέτηση του καθένα, αλλά τα αίτια αυτής της λεκτικής βίας θα πρέπει να την ψάξουμε αλλού.

Αυτό λοιπόν που παρατηρείται είναι ότι η πολιτικής φύσεως συζήτηση δεν μένει στα πολιτικά θέματα που διαπραγματεύεται. Πολύ γρήγορα, στην πρώτη διαφωνία, περνάει στην προσωπική επίθεση προς τον άλλον καυτηριάζοντας χαρακτηριστικά που δεν έχουν σχέση με την συζήτηση, αλλά με την προσωπικότητα του. Η πολιτική αντιπαράθεση λοιπόν γίνεται ο χώρος όπου ο καθένας μπορεί να αφεθεί ελεύθερος, καλυμμένος από την δήθεν ιδεολογική του ταυτότητα - η οποία μεταφράζεται σε δήθεν πολιτική γνώση - και να μιλήσει με τον πιο άσκημο τρόπο για τον άλλον, όχι τόσο για τα πολιτικά του πιστεύω, αλλά για αυτό που είναι και αντιπροσωπεύει στην ζωή.

Έτσι με πρόσχημα αυτές τις πολιτικές συζητήσεις, ο καθένας μπορεί να χύσει την χολή του, να βρίσει, να διασύρει τον άλλον. Να περάσει σε μια οικειότητα την οποία κανείς δεν του την επέτρεψε και να προσπαθήσει να τον «κτυπήσει εκεί που πονάει». Δηλαδή να εισβάλει στην ιδιωτικότητα του για να τον υποβιβάσει σαν προσωπικότητα. Μάλιστα τις περισσότερες φορές αισθάνεται δικαιωμένος, ικανοποιημένος, ότι πρόσφερε στην κοινωνία ένα θεάρεστο έργο και ότι βοηθάει να φανερωθούν οι άχρηστοι, οι ηλίθιοι, αυτοί που τέλος πάντων για αυτόν δεν θα έπρεπε να υπάρχουν, ή αν θέλουν να υπάρχουν πρέπει να αλλάξουν, να του μοιάσουν !!

Αυτό που είναι άξιο προσοχής λοιπόν στις «πολιτικές» συνομιλίες είναι η ανάγκη πολλών να θέλουν να θίξουν την προσωπικότητα του άλλου. Να παίρνουν τα δικαιώματα μιας οικειότητας που ο άλλος δεν τους έχει παραχωρήσει και να χαρακτηρίζουν το συνομιλητή τους χωρίς να γνωρίζουν πολλά πράγματα γι αυτόν. Χωρίς καν, να λαμβάνουν υπ’ όψιν τις πληροφορίες που έχουν για την ιδιότητα του, την ηλικία του, την κοινωνική του θέση. Όλες αυτές είναι λεπτομέρειες που δεν έχουν καμία σημασία όταν βρισκόμαστε σε πολιτική αντιπαράθεση. Λες και η εμπειρία, η γνώση, η επαγγελματική θέση του άλλου να μην υπάρχει.

Στις πολιτικής φύσεως συζητήσεις στο Facebook φαίνεται λοιπόν πως καταργούνται τα προνόμια του καθένα. Καταργείται δηλαδή η επαγγελματική ιδιότητα, η ηλικία του, οι γνώσεις και γενικά αυτά που προδίδουν την ταυτότητα. Ο καθένας μπορεί να αντιπαρατεθεί με τον καθένα χωρίς να λαμβάνει υπ’ όψιν τον κοινωνικό του ρόλο, δηλαδή την ιδιότητα και την ταυτότητα που έχει στην καθημερινή του ζωή.

Έτσι στο Facebook ο λόγος του υποκειμένου είναι απογυμνωμένος από την ιδιότητα του, τις γνώσεις του. Μπορείς να έχεις απέναντι σου ένα φιλόλογο και να του λες ότι δεν ξέρει να γράφει και να εκφράζεται, ένα αρχιτέκτονα και να του λες πως λαδώνει την πολεοδομία, ένα γιατρό που τον κατηγορείς για κομπογιαννίτη και ότι παίρνει φακελάκια. Αν έχει την κακιά τύχη να είναι δημόσιος υπάλληλος, τότε, έχεις μια απεριόριστη γκάμα από κατηγορίες.

Αυτό λοιπόν που παρατηρούμε στις πολιτικές συζητήσεις στο Facebook είναι μια κατάσταση πολύ ενδιαφέρουσα να μελετηθεί για να καταλάβουμε με ποιο τρόπο, η δήθεν ισότητα των συζητητών οδηγεί σε μια πρωτοφανή ισοπέδωση τους. Πως τους αφήνει απογυμνωμένους  από αυτά που τους προσδιορίζουν στην πραγματική ζωή.

Επίσης με ποιο τρόπο οι συζητήσεις αυτές, οι οποίες υποτίθεται ότι ασχολούνται με τα πολιτικά δικαιώματα του καθένα, μετατρέπονται σε χώρο/χρόνους αφαίρεσης των δικαιωμάτων, σε χώρο/χρόνους εξάσκησης της εξουσίας, σε χώρο/χρόνους όπου εκδηλώνεται η καταπιεσμένη ανάγκη για υπεροχή. Η ανάγκη να θεωρηθεί ο εαυτός ανώτερος από τους άλλους, πάντα πιο έξυπνος, πιο ετοιμόλογος, πιο γνώστης των οποιωνδήποτε καταστάσεων, έτοιμος να κατηγοριοποιήσει, να στηλιτεύσει, να κατατάξει το συνομιλητή του σε πολλές βαθμίδες κάτω από αυτόν.

Αυτό που μπορούμε να πούμε προς το παρόν είναι ότι :

Η πολιτική συζήτηση στο Facebook καταργεί την ιδιωτικότητα και μας αφήνει γυμνούς στα βρόμικα δόντια του κάθε ασυνείδητα πεινασμένου εξουσιαστή.

Η πολιτική συζήτηση στο Facebook επιβάλει  μια καταστροφική οικειότητα, όπου καθένας είναι εκτεθειμένος σε αυτή.

Κερεντζής Λάμπρος