H Παιδαγωγική αξία των παιδικών ταινιών και των κινουμένων σχεδίων

Η ανάπτυξη της τεχνολογίας και η γοητεία που ασκεί στα παιδιά καθιστούν τις συνθήκες ιδανικές για να δημιουργηθούν περιβάλλοντα πολυμεσικής μάθησης, με κυρίαρχη τη χρήση των παιδικών ταινιών . Κατά τον Berk (2009), τα κινούμενα σχέδια και οι παιδικές ταινίες χρησιμοποιούνται στη διαδικασία της διδασκαλίας για τους εξής λόγους: 

 προσελκύει την προσοχή των παιδιών

 εστιάζει την προσοχή

 δημιουργεί ενδιαφέρον στην τάξη

 δημιουργεί μια αίσθηση προσδοκίας

 ενεργοποιεί ή ξεκουράζει τους μαθητές

 αξιοποιεί τη φαντασία των μαθητών

 βελτιώνει τη στάση ως προς το περιεχόμενο και τη μάθηση

 οικοδομεί μια σύνδεση με τους άλλους μαθητές και με το διδάσκοντα

 βελτιώνει τη συγκράτηση του περιεχομένου στη μνήμη

 βελτιώνει την κατανόηση

 ενισχύει τη δημιουργικότητα

 τονώνει τη ροή των ιδεών

 ενισχύει τη βαθύτερη μάθηση, ερμηνεύει τα γεγονότα

 παρέχει ευκαιρίες ελεύθερης έκφρασης

 λειτουργεί ως μέσο συνεργασίας

 εμπνέει και κινητοποιεί τους μαθητές

 κάνει τη μάθηση διασκεδαστική

 φτιάχνει την κατάλληλη διάθεση

 μειώνει το άγχος και την ένταση σε δύσκολα θέματα

 δημιουργεί εικόνες που μένουν στη μνήμη»

(Torok, McMorris, & Lin, 1999).

Τα κινούμενα σχέδια και οι παιδικές ταινίες παρουσιάζουν ένα θέμα και παρέχουν πληροφορίες μέσω της υπερβολής και των συμβόλων αλλά επηρεάζουν και τα ανθρώπινα συναισθήματα (Eker, Karadeniz, 2014). Επίσης, ενθαρρύνουν τους μαθητές να αναπτύξουν τις ιδέες τους, να μιλήσουν και να συζητήσουν για ένα θέμα που προβάλλεται, και να αποκτήσουν επικοινωνιακές δεξιότητες (Kabapınar, 2009).

Επίσης, οι Brandenburg, Gervasoni, and Sexton (2009) χρησιμοποιούν παιδικές ταινίες για να συζητήσουν οι μαθητές τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα των στρατηγικών με σκοπό τη λύση ενός προβλήματος. Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα και περισσότερο, όταν διασκεδάζουν με αυτό που κάνουν.

Άρα, η χρήση του animation και των παιδικών ταινιών ως εργαλείου ενθαρρύνει και εξελίσσει την εκπαίδευση των παιδιών. Χαρακτηριστική είναι η έρευνα των Rena Brigit Upitis, Eileen Phillips και William Higginson (1997) που παρουσιάζεται στο βιβλίο «Creative Mathematics». Στην συγκεκριμένα έρευνα, τα παιδιά μαθαίνουν μαθηματικές έννοιες μέσω των ταινιών animation. (Medina, 1992). Οι μαθητές με αυτό τον τρόπο θυμούνται ευκολότερα τα μηνύματα που σχετίζονται με τους στόχους ( Birisci, Metin & Karakas, 2010)

Ο Richie (1979)επισήμανε ότι οι παιδικές ταινίες και τα κινούμενα σχέδια είναι χαλαρά και μη επίσημα, γι' αυτό οι μαθητές δεν τα αντιλαμβάνονται ως απειλή ή ως υλικό που επιβάλλεται από το δάσκαλο. Για παράδειγμα οι παιδικές ταινίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη διδασκαλία της λογοτεχνίας με σκοπό την ανάπτυξη δημιουργικής και κριτικής σκέψης.

Στη Γλώσσα ένα παιδί μαθαίνει πώς να διηγηθεί και πώς να δομήσει μια ιστορία, πώς να δημιουργήσει τους χαρακτήρες και πώς να τους εντάξει στο χώρο και στο χρόνο. Επίσης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις φυσικές επιστήμες για να σπάσουν τη μονοτονία, να κρατήσουν το ενδιαφέρον ζωντανό και να επιτύχουν κατανόηση του θέματος που τους παρουσιάζεται. Και αυτό, διότι τα οπτικά μηνύματα αποτυπώνονται και κατανοούνται καλύτερα και ευκολότερα από τα γραπτά.

Στις φυσικές επιστήμες αμέτρητοι είναι οι μαθητές που έχουν μάθει για τη διαδικασία της διάβρωσης κοιτάζοντας μια στατική εικόνα σε ένα βιβλίο, με τα βέλη να εκπροσωπούν την κίνηση. Αλλά οι μαθητές μπορούν να χρησιμοποιήσουν και ένα κινούμενο σχέδιο ή μια ταινία για να μάθουν το λεξιλόγιο της επιστήμης, όπως η διάβρωση και απόθεση με σκοπό αυτές οι αφηρημένες έννοιες να έχουν περισσότερο νόημα για αυτούς. ( Rieber, 1990).

Σύμφωνα με τον Medina (1992 στο Χιώτη, Παυλάτου, 2015) οι εκπαιδευτικοί πρέπει να ακολουθήσουν μια σειρά βημάτων για τη διδασκαλία των παιδικών ταινιών.

Το πρώτο βήμα είναι η αξιολόγηση που πρέπει να κάνουν οι εκπαιδευτικοί όσον αφορά τις ανάγκες, τις γνώσεις και τις εμπειρίες των μαθητών.

Το δεύτερο βήμα είναι η αξιολόγηση του κινουμένου σχεδίου με σκοπό να είναι κατανοητό το μήνυμα που μεταφέρει και να είναι ουσιαστικό.

Το τρίτο βήμα περιλαμβάνει τον προγραμματισμό του μαθήματος, τους στόχους και τον τρόπο που οι οπτικές αναπαραστάσεις θα βοηθήσουν την επίτευξή τους.

Το τέταρτο βήμα είναι η διδασκαλία του υλικού και η ανατροφοδότηση ή ένα μικρό τεστ γνώσεων αφού οι εκπαιδευτικοί σιγουρευτούν ότι η χρήση οπτικών αναπαραστάσεων ήταν παιδαγωγικά επιτυχής.

Το πέμπτο βήμα είναι η ανάλυση, μέχρι ποιο σημείο οι στόχοι επιτεύχθηκαν και οι τρόποι βελτίωσης.

Το έκτο βήμα είναι να αρχειοθετηθούν τα κινούμενα σχέδια και οι παιδικές ταινίες μαζί με τις χρήσιμες σημειώσεις του εκπαιδευτικού για τη δραστηριότητα και τους τρόπους που μπορεί να βελτιωθεί .

Ιστορικά, οι εκπαιδευτικοί τα έχουν χαρακτηρίσει ως μέσο κατώτερο αλλά και ως παράδειγμα αδύνατης και δυσλειτουργικής δομής σεναρίων εκπαιδευτικού περιεχομένου. Παρόλα αυτά λόγω της αποδοχής και της απήχησης από τους μαθητές αποτελούν ένα μέσο και ένα άριστο συμπλήρωμα στην εκπαιδευτική διαδικασία, εφόσον υπάρχει μια προσεκτική παιδαγωγική ενσωμάτωσή τους στο σχολικό πλαίσιο. ( Rieber, 1990).

Οι παιδικές ταινίες στο σχολικό πλαίσιο χρησιμοποιούνται από τους εκπαιδευτικούς

 για να εισάγουν ή να επεξηγήσουν κάποιες έννοιες

 για να υπογραμμίσουν μια έννοια,

 ως ένα ειδικό πρόγραμμα

 να ενθαρρύνουν τη συζήτηση σε όλη την τάξη

Απόσπασμα από την

μεταπτυχιακή εργασία

της

ΡΙΖΟΠΟΥΛΟΥ ΕΥΣΤΑΘΙΑΣ

με τίτλο

Ανάλυση και χρήση παιδικών ταινιών περιβαλλοντικού περιεχομένου στην εκπαίδευση .

Φωτο: του Gaston Lagaffe ένα φανταστικό πρόσωπο το οποίο δημιούργησε ο André Franquin