Η γυναίκα
στο πέρασμα των αιώνων
Γυναίκα 1

Στην εποχή των παγετώνων,
η γυναίκα κρατούσε μια άλλη θέση στην κοινωνία, σημαντικότερη από αυτή του άνδρα. Τότε η κοινωνία οργανωνόταν γύρω από αυτή. Αυτή ήταν η στέγη της ζωής, Αυτή ήταν που δημιούργησε το πρώτο σπίτι της ιστορίας, για να στεγάσει τα παιδιά της Τα παιδιά της ήταν πολλά. Παιδιά από διάφορους άνδρες έτρεχαν γύρω της. Οι άνδρες πήγαιναν και ερχόταν κυνηγώντας και δεν είχαν καμιά ιδέα για το τι σήμαινε πατέρας. Ο πατέρας ήταν ένας ξένος, δεν ήταν παρά ένας απλός γεννήτορας όπου δεν είχε καμιά εξουσία πάνω στα παιδιά του ούτε και στην γυναίκα.
Όμως οι ιστορικές καταστάσεις εξελίχθηκαν άσχημα για κείνη. Από την στιγμή που το αρσενικό άρχισε να φτιάχνει εργαλεία, από την στιγμή που έκανε και την εμφάνισή της η φωτιά και δημιουργήθηκε το άροτρο, όλα άλλαξαν. Οι μικροί κήποι που καλλιεργούσε η γυναίκα γύρω από το σπίτι της, έγιναν κάμποι που όργωνε το αρσενικό Το αρσενικό άρχισε να διαφεντεύει την κατάσταση. Ήθελε να περιορίσει την ακόρεστη ασεισμικότητα της Το αρσενικό περιόρισε την γυναίκα περιορίζοντας την σεξουαλικότητα της. Με αυτό τον τρόπο περιόρισε και την ανθρωπότητα στο μονοπάτι της βίας και της καταστροφής. Έτσι ενώ το όνομα μέχρις εκείνη την στιγμή προερχόταν από το γένος της γυναίκας από εκείνη την εποχή το όνομα προερχόταν από την γένος του άνδρα. Αυτό συνέπεσε με την δημιουργία της ιδιοκτησίας. Από τότε μπαίνουμε στη μονογαμία και μια μονογαμία που έχει να κάνει μόνο με την μονογαμικότητα της γυναίκας και όχι του άνδρα

Στους ηρωικούς χρόνους ,
η πατριαρχία διαφεντεύει και υποτάσσει την γυναίκα σε σκεύος ηδονής και αναπαραγωγής, όπου της αφαιρείται κάθε δικαίωμα αυτοδιάθεσης και αυτονομίας. Εκείνη την περίοδο όπου το δίκιο του άνδρα αποτελούσε τον νόμο και την λαιμητόμο των δικαιωμάτων της γυναίκας και όχι μόνο αυτής.

Στα Ομηρικά έπη,
ο μέγιστος ποιητής των αιώνων «άλλοτε είναι επηρεασμένος από την ομορφιά τους, άλλοτε τις βλέπει σαν βλαβερά όντα που προκαλούν τον οίκτο, άλλοτε τις ειρωνεύεται κι άλλοτε τις σιχαίνεται και τις κατακρίνει»1 Παρ’ όλα αυτά ο Όμηρος εκφράζει μια μεγάλη ευαισθησία για τις γυναίκες σε αντίθεση με τον Ησίοδο ο οποίος βλέπει την γυναίκα σαν την μεγαλύτερη συμφορά που δώσανε οι θεοί σε αυτό τον κόσμο. Ο Ησίοδος θεωρούσε το γένος των γυναικών σαν γένος καταραμένο, μάστιγα κανονική, έτσι ώστε όποιος δίνει εμπιστοσύνη σε αυτές είναι σαν να δίνει εμπιστοσύνη σε ένα κλέφτη. Κατά την περίοδό του, η γυναίκα δεν είναι παρά ένα ζώο, όπως ένα βόδι. . Τόσο πολύ αυτός ο τύπος μισούσε τις γυναίκες, ώστε για εκείνον η γυναίκα ήταν μια δούλα, μια μηχανή για παιδιά, γι’ αυτό το λόγο , έλεγε, ήταν προτιμότερο να έχεις στο σπίτι μια αγορασμένη γυναίκα2.

Στην εποχή του Ομήρου,
λοιπόν με την παρουσία της θεάς Δήμητρας ίσως διορθώνονται λίγο οι καταστάσεις καταπίεσης της γυναίκας, όπου τονίζεται η μητρότητα της. Στον τέταρτο, πέμπτο αιώνα τα παιδιά ήταν ένα σημάδι ευτυχίας και η έλλειψη τους, αποτελούσε κατάρα των θεών. Και αυτή η κατάρα έπεφτε πάνω στο κεφάλι της γυναίκας διότι αυτή ήταν η υπεύθυνη για αυτή την συμφορά. Στην Σπάρτη, η γυναίκα που δεν είχε παιδιά ήταν αποδιοπομπαία ακόμα και αν ήταν βασίλισσα. Ένας άνδρας, είχε το δικαίωμα με αυτό το πρόσχημα, δηλαδή της στειρότητας της γυναίκας ή και της μοιχείας να την χωρίσει , αντίθετα η γυναίκα στερείτο αυτού του δικαιώματος Τελικά στην αρχαία δημοκρατία η γυναίκα δεν έπρεπε να φαίνεται και να ακούγεται έστω και για κάτι καλό. Ήταν κλεισμένη στο γυναικωνίτη κάτι που επικρατεί ακόμα και σήμερα, και το συναντάμε στις Ισλαμικές χώρες, Οι τοίχοι του γυναικωνίτη ήταν όλος ο κόσμος της. Μέσα σε αυτούς τους τοίχους περιοριζόταν η παρουσία της . Μέσα σε αυτούς τους τοίχους φρόντιζε τα παιδιά της, φρόντιζε το νοικοκυριό της και μιλούσε με τις δούλες της, αν ήταν πλούσια. Στην ουσία δεν διέφερε καθόλου από αυτές. Όπως λοιπόν σήμερα στο Ισλάμ, έτσι και τότε η αντιμετώπιση της γυναίκας φανερώνει ότι η γυναίκα ήταν νομικά μια αιώνια ανήλικη.

Στους ρωμαϊκούς χρόνους,
στην περίοδο του Πάτερ Φαμίλια ο άνδρας ήταν ο μόνος ο οποίος ασκεί πατρική εξουσία Στην γυναίκα δεν αναγνωρίζεται κανένα σχεδόν δικαίωμα. Ο Πάτερ φαμίλιας είχε το δικαίωμα ζωής και θανάτου απέναντι στα παιδιά του και την γυναίκα του.. Αν ήθελε μπορούσε να αλλάξει την προσωπικότητα τους, να τα καταστήσει ελεύθερους η δούλους να τα εγκαταλείψει ή ακόμα και να τα θανατώσει. Ως προς την γυναίκα η Ρώμη μπορούμε να πούμε ήταν πιο μαλακιά και της επέτρεψε να έχει κάποιες εξουσίες τις οποίες μπορούσε να τις χρησιμοποιήσει για να προστατεύσει τον εαυτό της και τα παιδιά της.

Στην Ιουδαία
ο Πατριάρχης έχει εξουσία απεριόριστη στα μέλη της οικογένειας του. Η γυναίκα και τα παιδιά αποτελούν ιδιοκτησία του και έχει τον νόμο με το μέρος του. Πρέπει να υπακούσουν τυφλά , αν όχι, έχει το δικαίωμα να πουλήσει την μητέρα και τα παιδιά.

Στο βυζάντιο,
η ζωή της γυναίκας ήταν χωρίς δικαιώματα, είτε πλούσια ήταν, είτε φτωχιά. Διότι υπήρχε και μια κάστα γυναικών πλουσίων που έκαναν έντονη κοσμική ζωή, ντύνονταν προκλητικά για την εκκλησία και μπορούσαν να δράσουν παρασκηνιακά για να επηρεάσουν τις καταστάσεις. Με αυτό τον τρόπο έχουμε Αυτοκρατόρισσες που έφθασαν στο φόνο, που σκότωσαν πατέρα, άνδρα και παιδί στην προσπάθεια να παίξουν ένα σημαντικό ρόλο. Αλλά και αυτές αναγκάσθηκαν στο τέλος να υποκύψουν στο βάρος της θρησκευτικής πραγματικότητας..
Στο Βυζάντιο η θέση της γυναίκας ήταν κάτω από δυο συστήματα αντικρουόμενα αλλά και αλληλοσυμπληρούμενα. Το Ρωμαϊκό δίκαιο, το οποίο ζητούσε την υποταγή και την εκκλησία που απαιτούσε την αρετή και τον ασκητισμό. Οπλοστάσιο γερό και σιδερένιο που τυλίγεται γύρω από την γυναικεία παρουσία. Οπλοστάσιο νομικό και θρησκευτικό, σε συνεργασία παράγουν την βία με πρώτο στόχο την καταπίεση και την υποταγή της. Βέβαια δεν έπρεπε να ξεχνάμε ότι την ίδια σχεδόν εποχή η τσίκνα από το καμένο γυναικείο σαρκίο της μαγείας, έλιωνε στέλνοντας την μυρουδιά του σε όλη την τότε πολιτισμένη Ευρώπη. Όμως ο χριστιανισμός ήταν αυτός που πρώτος παραχώρησε το δικαίωμα στην γυναίκα. Να απαιτείται η συναίνεση της για τον γάμο . Βέβαια αυτό, στην πράξη δεν μπορούσε να εφαρμοστεί εκείνη την εποχή, διότι οι γονείς αρραβώνιαζαν τα κορίτσια από τα επτά, ή, τα δώδεκα τους χρόνια και φυσικό ήταν σε αυτή την ηλικία να μην επιτρέπεται να έχεις δική σου γνώμη και μάλιστα όταν είσαι κορίτσι. Με αυτή την πολιτική, η μυστικοπάθεια αυξάνει μέσα στην αυτοκρατορία και η θρησκοληψία μεγαλώνει ακράτητα. Τα μοναστήρια γεμίζουν . Τα μοναστήρια ήταν σε πολλές περιπτώσεις υποχρεωτικά για τις γυναίκες. Ακόμα και ένα γονεικό όνειρο μπορούσε να ανοίξει το δρόμο ενός κοριτσιού για τον πρόωρο ενταφιασμό του.

1 «Οικογένεια Ιστορική και κοινωνική μελέτη» Μαρία Μαντζιαφού Κανελλοπούλου
2 « Η καθημερινή ζωή στην εποχή του Ομήρου» Αιμ. Μιρώ
πίνακας; Georgia O Keeffe

Σχόλια

Ο χρήστης id65 είπε…
"Οι άνδρες πήγαιναν και ερχόταν κυνηγώντας και δεν είχαν καμιά ιδέα για το τι σήμαινε πατέρας. Ο πατέρας ήταν ένας ξένος, δεν ήταν παρά ένας απλός γεννήτορας όπου δεν είχε καμιά εξουσία πάνω στα παιδιά του ούτε και στην γυναίκα."

Είναι γνωστό ότι ο άνθρωπος είναι από τα λίγα είδει που προστατεύουν τους απογόνους τους. Η ανάγκη προστασίας των θηλυκών και των παιδιών για την ανάπτυξη της ομάδας - φυλής, (νομίζω )εμπεριέχεται στην έννοια της πατρότητας.
Ο χρήστης id65 είπε…
H οντολογική θεμελίωση της κατωτερότητας της γυναίκας στον Χριστιανισμό, του Ευτύχη Μπιτσάκη

* Ο Ευτύχης Μπιτσάκης είναι Ομότιμος καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.

http://tvxs.gr/node/60596
Ο χρήστης Λάμπρος Κερεντζής είπε…
Στην εξέλιξη της κοινωνίας από την εποχή των παγετώνων και μετά...Το βιβλίο δεν το έχω διαβάσει

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ρατσισμός: Αίτια – Συνέπειες

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΟΝΣΤΡΟΥΚΤΙΒΙΣΜΟΣ

Η Γονεϊκότητα