Η εμπιστοσύνη 2 (Στην Οικογένεια)



1. Στην Οικογένεια.
1.1 Ο γονιός, το παιδί και η εμπιστοσύνη
Όπως είπαμε το θέμα της εμπιστοσύνης είναι ένα μεγάλο θέμα το οποίο ακουμπάει το άτομο, την οικογένεια , την ομάδα, αλλά και την κοινωνία ολόκληρη. Παντού όπου αναφερθούμε η εμπιστοσύνη παρουσιάζεται με διαφορετικές μορφές και διαφορετικούς τρόπους για να βοηθήσει ή για να εμποδίσει την εξέλιξη των προσώπων και των σχέσεων.
Με τον ερχομό του παιδιού στην ζωή, η εμπιστοσύνη αποτελεί το βασικό συστατικό στην συνκατασκευή της σχέσης με τους γονείς και ειδικά με την μητέρα. Η σχέση αυτή του επιτρέπει κυριολεκτικά να ζήσει και να αναπτυχθεί.
Ουσιαστικά η σχέση ξεκινάει από το πρωταρχικό κάλεσμα του παιδιού και την απάντηση του γονέα σε αυτό. Το πρωταρχικό αυτό κάλεσμα είναι το κλάμα του παιδιού. Το κλάμα εκφράσει την αναζήτηση της μητρικής παρουσίας, η οποία εμπεριέχει την εμπιστοσύνη, σαν στοιχείο στην πρωταρχική προσπάθεια του βρέφους να ορίσει το μέλλον του, ορίζοντας το περιβάλλον του.
Άρα, πρέπει να δούμε την εμπιστοσύνη σαν το πιο βασικό στοιχείο για την υγιή ανάπτυξης του ανθρώπου. Σαν ιδιότητα που καθορίζει το περιβάλλον και τον διαμορφώνει δίνοντας του την δυνατότητα να το διαμορφώσει με την σειρά του, ώστε να εξασφαλίσει την επιβίωση του. Χωρίς την ικανότητα διαμόρφωσης του περιβάλλοντος από τον ίδιο η επιβίωση θα είναι δύσκολη.
Οι έρευνες της αναπτυξιακής ψυχολογίας, μας δείξανε ότι το παιδί από την αρχή της γέννησης του, παίρνει την θέση του απέναντι στον γονέα. Είναι ένα ενεργητικό υποκείμενο το οποίο εκφράζεται και μάλιστα παίρνει πρωτοβουλίες όσον αφορά τις αλληλεπιδράσεις με το περιβάλλον, στην προσπάθεια για μια εναρμονισμένη σωματική και συγκινησιακή επικοινωνίας μαζί του. Έχει παρατηρηθεί επίσης, η τάση του να συλλέγει πληροφορίες με στόχο να προβλέψει τις ενέργειες του άλλου, με απώτερο σκοπό να ελέγξει το περιβάλλον. Τα βρέφη δείχνουν προτίμηση σε συγκεκριμένα ερεθίσματα μέσω των οποίων οι πληροφορίες είναι πλούσιες, όπως είναι το πρόσωπο της μητέρας και όπως λένε οι έρευνες ιδιαίτερα τα μάτια της.
Εκείνο όμως το οποίο είναι σημαντικό να προσέξουμε είναι ότι το βρέφος είναι ευαίσθητο στην θετική η αρνητική συμπεριφορά του άλλου και ανάλογα συμπεριφέρεται και αυτό. Δηλαδή στην αρνητική συμπεριφορά, όταν οι επικοινωνιακές προσδοκίες του δεν ικανοποιούνται, όπως μπροστά σε ένα ανέκφραστο πρόσωπο μητέρας, το παιδί αισθάνεται δυστυχισμένο και μόνο. Ενώ στην αρχή κάνει προσπάθειες κοιτώντας την για να της τραβήξει την προσοχή, η στάση της αδιαφορίας μπορεί να το οδηγεί σε απόσυρση και κλείσιμο στον εαυτό του.
Αλλά και από την μεριά της μητέρας και των γονιών έχει παρατηρηθεί ότι, εάν στην προσπάθεια τους να αναπτύξουν συναισθηματική επικοινωνία με το παιδί τους δεν τα καταφέρουν, λόγο ασθένειας, ή άλλων προβλημάτων ανάπτυξης, εκνευρίζονται, θλίβονται και αποθαρρύνονται σε βαθμό που πολλές φορές μπορεί να χρειαστεί ψυχολογική υποστήριξη για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν την ματαίωση που βιώνουν.
Αυτό λοιπόν που δεν πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι, η εμπιστοσύνη γεννιέται, αναπτύσσεται και εκφράζεται στην οικογένεια. Είναι προϊόν, αρχικά των οικογενειακών σχέσεων και μετά των κοινωνικών. Αυτή χρωματίσει τις αλληλεπιδράσεις, ανάμεσα στα μέλη της. Τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά, ότι συμβαίνει, στο χωρόχρονο της οικογένειας, συμβαίνει γύρω από εκείνη και για εκείνη. Αυτή αποτελεί την βάση πάνω στην οποία θα αναπτυχθεί η σχέση τους, οποία θα βοηθήσει με την σειρά της στην ανάπτυξη και των δύο.
Με άλλα λόγια η εμπιστοσύνη με τον ίδιο τρόπο που αφορά τα παιδιά , αφορά και τους γονείς. Πάνω σε αυτή κτίζεται ο εαυτός και των δύο, διότι δεν είναι μόνο το παιδί το οποίο έχει ανάγκη την εμπιστοσύνη του γονιού του, αλλά και ο γονέας την ανάγκη της εμπιστοσύνης του παιδιού του
Η ύπαρξη του παιδιού για τους γονείς, ορίζει ένα καινούργιο πλαίσιο έκφρασης, λειτουργίας και γενικά ύπαρξης του, όπου η εμπιστοσύνη, όπως και για το παιδί, έτσι και για τον ίδιο, κρατάει το βασικό ρόλο. Δηλαδή με τον ίδιο τρόπο που το παιδί έχει ανάγκη την εμπιστοσύνη για την ανάπτυξή του, έτσι και ο γονέας την έχει ανάγκη για την δική του.
Ο γονέας από την βρεφική του ηλικία του παιδιού, βρίσκεται αντιμέτωπος με το θέμα της εμπιστοσύνης προς τον εαυτό του και προς τους άλλους. Διότι μέσω του βρέφους που κρατάει στα χέρια του νιώθει ότι, ότι ήξερε για αυτόν μέχρι τώρα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί. 'Όσο και να έχει η όχι εμπιστοσύνη στον εαυτό του, η παρουσία του παιδιού έρχεται να τον ακουμπήσει σε ευαίσθητα σημεία του ψυχισμού και ανοίγει ένα καινούργιο χώρο και χρόνο άγνωστο σε αυτόν μέχρι τώρα, στον οποίον καλείται να απαντήσει με τρόπους που πρέπει να ξαναανακαλύπτει, μέσα από την σχέση με το παιδί του.
¨Άρα, η εμπιστοσύνη αποτελεί μια κατάσταση στην οποία εκτίθενται και οι δύο αλλά από διαφορετική θέση. Τόσο ο γονέας όσο και το παιδί χρειάζονται ο καθένας για δικούς του λόγους την εμπιστοσύνη του άλλου για να μπορέσει να αισθανθεί ικανοποιημένος από τον εαυτό του, αλλά και από τον άλλον.
Η ικανοποίηση έχει να κάνει με την αίσθηση της παρουσίας του άλλου και την αλληλο-αποδοχή. Τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά, η σχέση τους αποτελεί ένας χωρόχρονο ανάπτυξης και των δύο. Μέσω της επικοινωνίας και των αλληλεπιδράσεων εκφράζεται η αποδοχή του ενός προς τον άλλον, και συγχρόνως κατασκευάζεται η αίσθηση του υπάρχω και των δύο, αλλά και της ίδιας της σχέσης.
Κερεντζής Λάμπρος.
Πίνακας: Roger Scheltien

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ρατσισμός: Αίτια – Συνέπειες

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΟΝΣΤΡΟΥΚΤΙΒΙΣΜΟΣ

Η Γονεϊκότητα