Η επιθυμία... του “ΟΧΙ”

Η βούληση, η επιθυμία γεννιέται μέσα από την δύναμη του υποκείμενου να εκφράζει το “όχι” ή το “ναι”. Δηλαδή μέσω της δυνατότητας επιλογής και απόφασης, η οποία σημαίνει δέσμευση και ανάληψη της ευθύνης.

Εάν σκεφτούμε όμως ότι το “ναι” είναι μια “αναίμακτη” θα λέγαμε κατάσταση, το οποίο δηλώνει ταύτιση των ατομικών αναγκών με των κοινωνικών, τότε η “ικανοποίηση” του υποκειμένου είναι πιο εφικτή μέσα από το “ναι”, δηλαδή την συμφωνία με την επιθυμία του εκάστοτε κοινωνικού πλαισίου που ανήκει και εκφράζεται.

Αντιθέτως το “όχι” έρχεται να δηλώσει την διαφοροποίηση και την ασυμφωνία στην μορφή ικανοποίησης που επιβάλει το κοινωνικό πλαίσιο. Δηλώνει μια περαιτέρω αναζήτηση της ικανοποίησης του υποκειμένου από αυτή που του προσφέρεται, η οποία σημαίνει και αναζήτηση και γνωριμία με τον ίδιο τον εαυτό.

Επίσης δηλώνει μια προσπάθεια επαναπροσδιορισμού του πλαισίου αναφοράς της ομάδας που ανήκει, μέσα από την αναγνώριση της διαφορετικότητας του. Η προσπάθεια επαναπροσδιορισμού οδηγεί σ΄ ένα νέο πεδίο διερεύνησης τόσο του πλαισίου, όσο και του εαυτού.

Το “όχι” λοιπόν αποτελεί  άρνηση σε μια κατάσταση απλής ταύτισης με τους άλλους και αναπαραγωγής μιας πραγματικότητας που μπορεί να μην αντιπροσωπεύει το υποκείμενο.

Έτσι το “όχι” είναι εκείνο που δηλώνει πιο ξεκάθαρα την βούληση, την επιθυμία σαν δύναμη διαφοροποίησης και αυτονομίας του υποκειμένου .

Κερεντζής Λάμπρος

πίνακας Yves Le Mauff -