Το καλύτερο θα ήταν οι μαθητές... να ψήφιζαν σημαιοφόρο!

Κάθε λαός έχει τα δικές του τελετουργίες που δεν έχουν σχέση μόνο με την πολιτική, αλλά με την διαχρονική του παρουσία και ενότητα. θα έλεγα ότι οι τελετουργίες αυτές, από κάποια στιγμή και μετά και σύμφωνα με τις επικρατούσες συνθήκες, αποτέλεσαν και αποτελούν μέρος των εθνικών γνωρισμάτων του. Τελετουργίες που παγιώθηκαν με το πέρασμα του χρόνου και πήραν την θέση τους σαν στοιχεία αναγνώρισης της εθνικής ταυτότητας μέσα από την λειτουργία τους.

‘Έτσι και στην μικρή μας χώρα τέτοιες τελετουργίες έχουν υιοθετηθεί από την εκπαίδευση οι οποίες δεν έχουν καμιά σχέση με αυτή. Αυτό που προσφέρουν έχει να κάνει περισσότερο με το φαντασιακό του λαϊκού συναισθήματος και το δέσιμο με την παράδοση και την αναπαραγωγή της, παρά με την εξέλιξη και ανάπτυξη της κοινωνίας.

Κάθε συζήτηση για τις τελετουργίες τις εκπαίδευσης, οι οποίες συνήθως έχουν σχέση με την σημαία και όχι με την ουσία της, αποτελούν πάντα το πεδίο συνάντησης των «συντηρητικών» και «προοδευτικών» πολιτικών της μικρής μας χώρας. Άλλοι μιλάν για την κατάργησή τους, όπως παρελάσεις, προσευχές, και άλλοι για την διατήρησή τους σαν στοιχεία που δηλώνουν την εθνική συνείδηση και έχουν σχέση με το ένδοξο παρελθόν.

 Από τους «προοδευτικούς» άλλοι πιστεύουν ότι μπορούν να ξεμπερδεύουν μια και έξω με αυτές τις καταστάσεις και άλλοι λένε πως χρειάζεται χρόνος. Βασικά πιστεύω ότι η κατάλυση των αναπαραστατικών καταναγκαστικών επαναληπτικών τελετουργιών, τύπου παρελάσεων και άλλων «οδυνηρών» καταστάσεων, τις οποίες μπορούμε να τις αντιληφθούμε σαν «εθνικές συνήθειες», δεν είναι και τόσο εύκολη διαδικασία.

 Σαν «εθνικές συνήθειες» έχουν ενσωματωθεί στους θεσμούς, όπως αυτός της εκπαίδευσης και με την κατάργησή τους φαίνεται – αν και δεν είναι έτσι – ότι καταργούμε μαζί τους  και τον ίδιο το θεσμό.

Ξέχωρα λοιπόν από μια επιφανειακή παρουσία τους, έχουν συμβολικά ρίζες μέσα στο πληθυσμό του οποίου πυρπολείται καθημερινά και αμφισβητείται η κοινωνική του υπόστασης και ταυτότητα. Σαν «εθνικές συνήθειες» λειτουργούν σαν δικλίδες ασφαλείας γύρω από τις οποίες έχει συγκροτηθεί η ιδέα του έθνους, της πατρίδας και ότι μπορεί να κάνει πιο συγκεκριμένο το υποκείμενο μεγαλώνοντας μέσα του την αίσθηση του «ανήκειν».

Οι τελετουργίες αυτές λοιπόν, έχουν σχέση με το παρελθόν και την συντήρηση. Έχουν σχέση με την επιβολή μια ιδεολογίας και ενός τρόπου αντίληψης των καταστάσεων οι οποίες δεν ασφαλίζουν μόνο το πολιτικά συντηρητικό σύστημα, αλλά προσδίδουν και μια ασφάλεια σ’ ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Έτσι είναι πολύ δύσκολο να τις καταργήσουμε, εφόσον  προβάλλουν δήθεν την ενότητα και την ομοψυχία του έθνους...

Κάτω από αυτό το πρίσμα η κοινωνία μας δεν επιτρέπει πολλές αλλαγές και είναι έτοιμη να βιώσει μια κατάργηση «εθνικής συνηθείας» η οποία όχι μόνο δεν προσφέρει αλλά αφαιρεί - σαν τραυματική αφαίρεση της εθνικής μας ταυτότητας.

Οι «εθνικές συνήθειες» λοιπόν δεν είναι μόνο σχήματα που αποτελούν δημιουργήματα συντηρητικών πολιτικών, αλλά έχουν καταλάβει μια θέση στην «ψυχή» του πληθυσμού, ο οποίος τις ταυτίζει με την προβολή της εθνικής ταυτότητας και κατ’ επέκταση της εθνικής κυριαρχίας.

Ερχόμενος στο θέμα που απασχολεί την κοινωνία μας αυτό τον καιρό σε σχέση με την «αριστεία» και την σημαία, το πρώτο που θα ήθελα να πω είναι ότι η «Αριστεία» η οποία προβάλλεται σαν επιχείρημα από τους «συντηρητικούς» πολιτικούς της μικρής μας χώρας, αποτελεί μια τεράστια γελοιότητα.

Γελοιότητα, επίσης να το επικαλείται μια κοινωνία όπου η αναξιοκρατία αποτελεί ένα βασικό στοιχείο εθνικής της ταυτότητας. Και καταντά ακόμα πιο γελοίο όταν αυτοί που το επικαλούνται δεν αποτελεί καν προνόμιο τους.

 Επιζητούμε την αριστεία από τα παιδιά μας την στιγμή που εμείς σαν γονείς και σαν πολίτες, αλλά και σαν πολιτικοί, την έχουμε υποβιβάσει και εξοστρακίσει από την καθημερινότητα μας.

Τελικά μήπως το καλύτερο θα ήταν οι μαθητές να ψήφιζαν σημαιοφόρο!

Αυτό ποστεύω ότι... θα βοηθούσε στην πολιτικοποίηση τους και θα μεγάλωνε το αίσθημα ευθύνης, συμμετοχής και έλεγχου της σχολικής ζωής.

Κερεντζής Λάμπρος