"Σεξουαλική αγωγή"


Σεξουαλική αγωγή, ναι, αλλά πώς;…
Ας μιλήσουμε ειλικρινά, μεταξύ μας…με τους νέους…
Η σεξουαλική λειτουργία είναι από τις βασικότερες της αναπαραγωγής του είδους, αλλά και της κοινωνικής αναπαραγωγής και γι’ αυτό το λόγο ένα από τα μεγάλα κοινωνικά ζητήματα, τουλάχιστον από το 17ο αιώνα και δώθε.

Ο κοινωνικός έλεγχος της σεξουαλικότητας συνδέεται εδώ και τρεις αιώνες με ένα πλήθος κοινωνικών αντιλήψεων, με την κοινωνική διαίρεση της εξουσίας, με πρακτικές παλιάς και νέας βαρβαρότητας, που βαραίνουν στην προσωπική βιογραφία του καθενός μας.

Η εποχή μας δεν είναι τόσο απελευθερωμένη σεξουαλικά, όσο συνήθως διαφημίζεται ή κατηγορείται:
Η άγνοια και ο φόβος της απόλαυσης είναι πολύ περισσότερο διαδεδομένα φαινόμενα από τη γνώση και την ειλικρινή διεκδίκησή της.

Παρόλο που μιλάμε πολύ για το σεξ, η σεξουαλικότητά μας συνοδεύεται από ενοχές, αποκρύψεις και φόβους.
Μιλάμε πολύ πιο εύκολα για την παραβατική ή και εγκληματική σεξουαλικότητα, παρά για τις προσωπικές επιθυμίες, φαντασιώσεις και απολαύσεις.
Παρ’ όλα τα βήματα που έχουν γίνει στον εκδημοκρατισμό κοινωνικών δομών και θεσμών, δεν έχουν εκλείψει ούτε η κοινωνική διαίρεση της εργασίας ούτε οι αντιφατικές αντιλήψεις, από τις οποίες οι σύγχρονες κοινωνίες εμφορούνται ακόμη, για τη σεξουαλικότητα των ανδρών σε σχέση με εκείνη των γυναικών, καθώς και για τη σεξουαλικότητα των ανώτερων κοινωνικών τάξεων σε σχέση με τιςλιγότερο ευνοημένες.
Παρ’ όλο το αυξημένο ενδιαφέρον των γονιών για τη σεξουαλική ωρίμανση και τη σεξουαλική συμπεριφορά των παιδιών τους, ο ανοιχτός και ειλικρινής διάλογος μεταξύ τους και ακόμη περισσότερο η ψύχραιμη και κοινή αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων δεν είναι ο κανόνας.

Για τους νέους

Μάθετε το σώμα σας και μελετήστε τη βιολογική πλευρά της ανθρώπινης σεξουαλικότητας, τις λειτουργίες και την υγιεινή της.

Ανακαλύψετε το σώμα σας ως πηγή ηδονής και διεκδικήστε τη σεξουαλικότητάς σας με ωριμότητα και απλότητα.

Αρνηθείτε τα κοινωνικά πρότυπα θηλυκής και αντρικής συμπεριφοράς, που καταπιέζουν εξίσου και τα δύο φύλα και σας γεμίζουν με ανόητους φόβους για τον εαυτό σας και τις σχέσεις σας με το άλλο φύλο.

Μην αναπαράγετε αυτόν τον εξίσου με τους άλλους τρομαχτικό ρατσισμό απέναντι σε όσους πραγματικά ή φανταστικά δεν προσαρμόζονται σ’ αυτά τα πρότυπα, για να ξορκίσετε ενδόμυχους φόβους και να ενισχύσετε τη δημόσια εικόνα σας.

Εάν γονείς και δάσκαλοι σας καταπιέζουν με υποψίες, φόβους και ενοχές, προσπαθείστε να κατανοήσετε τα κοινωνικά αίτια αυτών των πρακτικών.

Αποκαταστασήσετε μαζί τους έναν κατά το δυνατό νηφάλιο και ειλικρινή διάλογο πάνω σ’ αυτά τα θέματα και αποφύγετε τις βιαστικές και καμιά φορά καταστροφικές για την προσωπική σας ζωή επιλογές.

Το σώμα σας σας ανήκει, αλλά αυτό ισχύει και για τον άλλο. Η έλξη μπορεί να κερδηθεί, αλλά δεν εκβιάζεται.

Προφυλαχθείτε και προφυλάξετε το σύντροφο ή τη σύντροφό σας από ανεπιθύμητες συνέπειες.

Μην κάνετε σεξ, κάνετε έρωτα. Οι τυχαίες, βιαστικές και στερημένες από συναίσθημα σεξουαλικές επαφές, είναι συνήθως απογοητευτικές και συχνά τραυματικές.

Για τους γονείς

Αφήσετε τη σεξουαλικότητα των παιδιών σας να ανθίσει. Μάθετε και ενθαρρύνετέ τους να μάθουν όσα περισσότερα μπορούν για τις σεξουαλικές λειτουργίες από βιολογική, ψυχολογική και κοινωνική άποψη. Συζητείστε τους κινδύνους που απειλούν τη σωματική και κοινωνική τους αξιοπρέπεια, αλλά μην τους στρέφετε σε μια υστερική και εντέλει αντικοινωνική καχυποψία.

Πρέπει να συνειδητοποιήσετε ότι οι συναισθηματικές περιπέτειες, οι αποτυχημένες σχέσεις και οι σεξουαλικές συμπεριφορές, που η κοινωνία της εποχής μας καταγράφει ως διαστροφές, οφείλονται συχνά στην άγνοια, στην ατολμία, στην υποκρισία ή τους υπερβολικούς φόβους με τους οποίους μερικές φορές αντιμετωπίζονται τα παιδιά και οι έφηβοι από γονείς και δασκάλους.

Μην ενοχοποιείτε τα παιδιά σας για τις πρακτικές αυτοϊκανοποίησης, που είναι μία φυσιολογική και επιθυμητή διερεύνηση του σώματος, μια στοιχειώδης πρακτική αυτογνωσίας.
Η έλξη για το ίδιο φύλο στις νεαρές ηλικίες εντάσσεται στην απολύτως φυσιολογική διαδικασία της συναισθηματικής και κοινωνικής τους ωρίμανσης. Μη σπεύδετε να ερμηνεύετε αρνητικά τις φιλίες των παιδιών σας, τραυματίζοντας την αθωότητα και την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και τους άλλους.

Οι απαγορεύσεις, οι τιμωρίες και η διαρκής υποψία μόνο αρνητικά αποτελέσματα μπορούν να φέρουν. Στην προσπάθειά σας να προσαρμόσετε τα παιδιά σας στα κοινωνικά πρότυπα του ανδρισμού και της θηλυκότητας, ενδέχεται να τα στρέψετε σ’ αυτό που φοβάστε περισσότερο, μεταδίδοντάς τους μια λαθεμένη εικόνα για τον εαυτό τους και τις προτιμήσεις τους.

Μη λέτε άλλα στ’ αγόρια και άλλα στα κορίτσια σας, μη γίνεσθε συνένοχοι στην κοινωνική υποκρισία, για την οποία συχνά και όχι άδικα μας κατηγορούν οι νέοι.

Η σεξουαλικότητα συνδέεται άμεσα με τις σχέσεις των δύο φύλων, την κοινωνική διαμόρφωσή τους και τον κοινωνικό ανταγωνισμό τους. Οι σχέσεις των γονέων, η ύπαρξη αμοιβαίου σεβασμού ή αμοιβαίας περιφρόνησης, οι καθημερινές τριβές στην οικογένεια έχουν πολύ βαθιά επίδραση στα παιδιά και τους εφήβους, στη συγκρότηση της υποκειμενικότητάς τους και στη σχέση τους με το άλλο φύλο. Η ψυχολογική και κοινωνιολογική έρευνα δεν επιβεβαιώνει την ενοχοποίηση του διαζυγίου για την όποια παραβατική ή παρεκκλίνουσα συμπεριφορά των νέων.
Μη “θυσιάζεσθε” για τα παιδιά σας. Η συντήρηση ενός αποτυχημένου γάμου είναι συνήθως πιο οδυνηρή και με χειρότερες συνέπειες για τα παιδιά της οικογένειας από το χωρισμό των γονέων.

Αποκαταστήσετε έναν ανοιχτό και ειλικρινή διάλογο με τα παιδιά σας, που θα τα βοηθήσει να γνωρίσουν και να ελέγξουν τις επιθυμίες τους.

Για τους δασκάλους

Το ελληνικό σχολείο δεν έχει ακόμη αναλάβει επίσημα τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των νέων, όπως ευρύτατα πλέον γίνεται στις πιο αναπτυγμένες χώρες. Η σεξουαλική αγωγή περιλαμβάνει συνήθως, όπου εφαρμόζεται, βασικές γνώσεις για το ανθρώπινο σώμα και τις βιολογικές λειτουργίες της αναπαραγωγής, μια ανοιχτή εξοικείωση με τους κινδύνους και τις ανεπιθύμητες συνέπειες της σεξουαλικής δραστηριότητας των νέων. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση γίνεται έτσι ένα μάθημα σαν όλα τα άλλα: Χρήσιμες γνώσεις, αλλά ανεπαρκείς.

Η αξία της σεξουαλικής αγωγής δεν εξαρτάται από την ποσότητα των πληροφοριών, αλλά από την ποιότητα και τον τρόπο μετάδοσής τους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η σεξουαλικότητα δεν είναι μια αυτόνομη περιοχή της υποκειμενικότητας και δεν ακολουθεί μια αυτόνομη διαδικασία ωρίμανσης. Ωριμάζει σε αλληλεξάρτηση και αλληλεπίδραση με τα άλλα στοιχεία της προσωπικότητας, μέσα στη βαθμιαία διαδικασία της κοινωνικής και πολιτικής της συγκρότησης.
Γιαυτό και …
…η επίδειξη σεξουαλικότητας από τα παιδιά είναι συχνά μια προσπάθεια αυτονόμησης, αυτοπροβολής και κυριαρχίας και, σε τελευταία ανάλυση, μια ανταπόκριση στα πρότυπα και τις αξίες που η ίδια η κοινωνία και το σχολείο έμμεσα ή άμεσα προβάλλει και επιβάλλει.
Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση έχει μικρά ή και αρνητικά αποτελέσματα σε ένα κοινωνικό περιβάλλον, όπως η οικογένεια και το σχολείο, όπου αναπαράγονται τα στερεότυπα για τις σχέσεις των δύο φύλων, ο κοινωνικός ανταγωνισμός, οι προκαταλήψεις και ο κοινωνικός πουριτανισμός, που αρνείται ακόμη να συνδέσει τη σωματική με την ηθική ικανοποίηση.
Εάν δεν αισθάνεσθε έτοιμοι να ξεκινήσετε πρωτοβουλίες ή προγράμματα σεξουαλικής αγωγής, προσπαθείστε τουλάχιστον:

Να μη σπεύδετε να ερμηνεύετε, να ενοχοποιείτε και να καταδικάζετε με απόλυτο τρόπο σεξουαλικές απρέπειες στις πράξεις και στα λόγια των παιδιών και των νέων. Πολύ συχνά τέτοιες συμπεριφορές δεν έχουν καμιά σχέση ούτε με μια πρόωρη σεξουαλικότητα ούτε με σεξουαλικές διαστροφές. Γιαυτό και πρέπει να διερευνώνται στο ευρύτερο πεδίο της κοινωνικότητας και της προσωπικής βιογραφίας.

Να μη διστάζετε να απαντάτε με ευθύτητα και αμεσότητα στις ερωτήσεις των παιδιών, έστω και αν χαρακτηρίζονται από την πονηρία της ενοχής, που εμείς τους μεταδώσαμε. Θα δείτε ότι σύντομα θα μπορείτε να συζητάτε αυτά τα θέματα με τη σοβαρότητα που τους ταιριάζει.
Μην αποθαρρύνετε την εκδήλωση ενδιαφέροντος από τα ίδια τα παιδιά ή τους εφήβους.
Ενθαρρύνετέ την…
Εάν αποκατασταθεί ένα κλίμα αμοιβαίας εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας, ανάμεσα σε γονείς, δασκάλους και νέους, η συνερεύνηση της ανθρώπινης σεξουαλικότητας δε θα είναι χωρίς οφέλη για όλους τους συνομιλητές…
πίνακας :Walter Sickert

Ανθογαλίδου Θ.: Καθηγήτρια του Α.Π.Θ.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ρατσισμός: Αίτια – Συνέπειες

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΟΝΣΤΡΟΥΚΤΙΒΙΣΜΟΣ

Η Γονεϊκότητα