Το "Νέο Σχολείο”

Η είδηση λέει ότι “την περασμένη εβδομάδα κλήθηκε από το αστυνομικό τμήμα του Κερατσινίου η διευθύντρια λυκείου της περιοχής για την κατάθεση ονομάτων μαθητών που συμμετείχαν στις μαθητικές καταλήψεις του περασμένου Οκτωβρίου. Η λυκειάρχης προφανώς δεν αντιστάθηκε σθεναρά στις πιέσεις των αστυνομικών οργάνων – σε αντίθεση με τον διευθυντή του Γυμνασίου, με το οποίο συστεγάζονται, που αρνήθηκε να αποκαλύψει ονόματα μαθητών του”.

Αυτή η είδηση, δεν είναι καθόλου απλή.  

Μια πρώτη παρατήρηση είναι ότι, η αστυνομία κάνει τώρα την παρουσία της σε κατώτερες βαθμίδες της εκπαίδευσης, όπως τα λύκεια τα γυμνάσια, αλλά και σε αυτά τα δημοτικά! Δηλαδή εάν μέχρι τώρα είχαμε επεμβάσεις της αστυνομίας ενάντια στους φοιτητές τώρα μεγαλώνει την ακτίνα της δράσης της και περιλαμβάνει ακόμα και τα νηπιαγωγεία.

Μετά, η προσπάθεια θέσπισης όρων λειτουργίας της εκπαίδευσης και η εγκατάσταση ενός “αστυνομικού” ελέγχου για την σωστή λειτουργίας της, μαρτυρά την προσπάθεια της κυβερνητικής εξουσίας να επέμβει στην διαμόρφωση του εκπαιδευτικού συστήματος, όχι μόνο, όπως το κάνει μέχρι τώρα, στην υλικο-οικονομική υποδομή του, αλλά και στο περιεχόμενο, και στο τρόπο διδασκαλίας, δηλαδή στη γενική του λειτουργία.

Η κυβερνητική πολιτική για την παιδεία δεν εκφράζει το ενδιαφέρον της, μόνο με τις κάθε είδους περικοπές σε έμψυχο και άψυχο υλικό, αλλά με αυτή την απόφαση, θέλει να επέμβει στο σύνολο των σχέσεων που αναπτύσσονται μέσα στο χώρο του σχολείου, και της εκπαίδευσης με σκοπό να τις ελέγξει. Βέβαια δεν απαιτούμε από την κυβερνητική πολιτική να καταλάβει πως, ότι συμβαίνει στο χώρο του σχολείου είναι εκπαίδευση, όπως το διάλειμμα, ο ελεύθερος χρόνος. Πώς ότι συμβαίνει αποτελεί κομμάτι από το παζλ που λέγεται Παιδεία και διαμορφώνεται και λειτουργεί τόσο από τους εκπαιδευτικούς όσο και από τους μαθητές.

Ο χώρος του σχολείου

Η ψυχική και κοινωνική διαμόρφωση του μαθητή επιτυγχάνεται από την σχέση με τους συμμαθητές του και τους δασκάλους του. Μέσω αυτών των σχέσεων συν κατασκευάζεται από όλους η “σχολική κοινωνία”. H “σχολική κοινωνία” είναι μια μικρή κοινωνία, της οποίας τα δρώμενα έχουν να κάνουν με την διαμόρφωση της σχέσης του παιδιού με την κοινωνία. Δηλαδή ο χώρος του σχολείου είναι ένας χώρος κοινωνικοποίησης του παιδιού. Οι αλληλεπιδράσεις, οι σχέσεις, οι συνομιλίες, οι παρέες, οι ώρες του μαθήματος, τα διαλείμματα, όλα αυτά, όλες αυτές οι κοινωνικές συμπεριφορές είναι η πραγματική ύλη της εκπαίδευσης. Μέσα από τις σχέσεις στο σχολείο, διαμορφώνεται ο μελλοντικός πολίτης κάθε χώρας.

Αυτό που μας ενδιαφέρει εδώ είναι ότι, η ελευθερία ή όχι του εκπαιδευτικού συστήματος, παίζει σημαντικό ρόλο στην μορφή που μπορεί να πάρει το σχολείο. Έτσι μπορούμε να έχουμε ένα ανελεύθερο, αυταρχικό εκπαιδευτικό σύστημα που στοχεύει στον νόμο και την τάξη, αγνοώντας το περιεχόμενο, αλλά και τις διαδικασίες της εκπαίδευσης. Όπως μπορούμε να έχουμε ένα δημοκρατικό εκπαιδευτικό σύστημα το οποίο στοχεύει περισσότερο στην δυνατότητα να μπορέσει ο μαθητής να εκφράσει την επιθυμία του, την παρουσία του, την διαφορετικότητα του, για κάθε τι που έχει σχέση με την εκπαίδευση και με τον ίδιο..

Το μεν πρώτο στοχεύει στην εξάρτηση, την βία και την υποταγή, το δε δεύτερο στην ελευθερία, τον σεβασμό και την αυτονόμηση του μαθητή. Το κάθε ένα από αυτά, ανάλογα με την ατμόσφαιρά που δημιουργεί, διαμορφώνει και κτίζει τους ενήλικες του μέλλοντος.

Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, η ελεύθερη μετακίνηση ανθρώπων και ιδεών αποτελεί άρθρο στο χάρτη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και το σχολείο είναι ο χώρος όπου τα δικαιώματα αυτά πρέπει να προστατευτούν τόσο σαν διδασκαλία, όσο και σαν πράξη, σαν παιδαγωγική πράξη, που στοχεύει την αυτονόμηση του μαθητή και του αυριανού ενήλικα. Η γνώση είναι ελευθερία και θέλει ελευθερία για να ζήσει. Για αυτό το λόγο, το σχολείο πρέπει να μένει ελεύθερο διότι είναι η μόνη συνθήκη που βοηθάει στην μετάδοση της γνώσης σε διανοητικό και ψυχοκοινωνικό επίπεδο. Ατελείωτες διατριβές μπορεί να βρει κανείς, αν θέλει, για την σημασία της ελευθερίας στην διαδικασία της μάθησης.

Η απόφαση λοιπόν αυτή θέλει να διαμορφώσει, (με την παρουσία της αστυνομίας), το φιλοσοφικό και ψυχοκοινωνικό περιεχόμενο της εκπαίδευσης, το οποίο εκφράζεται καθημερινά στο σχολείο ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές, είτε μέσα στην τάξη είτε εκτός αυτής.

Η παιδαγωγική σχέση

Η σχέση εκπαιδευτικού - μαθητή είναι αυτή που η παιδαγωγική επιστήμη ονομάζει “Παιδαγωγική σχέση”. Η παιδαγωγική σχέση αποτελεί τον πυρήνα της εκπαίδευσης. Είναι η σχέση που ενώνει γνωσιακά, ψυχολογικά και κοινωνικά, έναν ενήλικο με έναν ανήλικο με καθαρά παιδαγωγικό στόχο. Και αυτή η συναισθηματική εμπλοκή και των δυο, αποτελεί τον πυρήνα της κοινωνικοποίησης του παιδιού.

Η παιδαγωγική σχέση αποτελεί το μέσον αλλά και το στόχο της εκπαίδευσης.

Ως παιδαγωγικό μέσο, διότι, η δημιουργία σχέσεων με διάρκεια και συνέπεια, επιδρά στην διαμόρφωση της προσωπικότητας του μαθητή και τον βοηθά να βρει την θέση του μέσα στο κοινωνικό σύνολο.

Και ως παιδαγωγικός στόχος, διότι, μέσα από την μορφή της σχέσης μπορεί να λειτουργήσει η μετάδοση γνώσεων και στάσεων ζωής.

Για τους παραπάνω λόγους, η παιδαγωγική σχέση είναι ένας αναμφισβήτητα, σημαντικός στόχος, η επίτευξη του οποίου διευκολύνει την μετάδοση των γνώσεων και την επιτυχία των υπόλοιπων παιδαγωγικών στόχων. ¹

Ακριβώς λοιπόν εδώ, μ΄ αυτή την απόφαση η κυβερνητική πολιτική θέλει να κτυπήσει την καρδιά της εκπαίδευσης, αποζητώντας να την διαμορφώσει σύμφωνα με το ψυχοπαθητική αυταρχικότητα της. Θέλοντας να διεισδύσει στην σχέση εκπαιδευτικού-μαθητή, προσπαθεί να καθορίσει τόσο την επικοινωνία τους, όσο και την συμπεριφορά τους. Με λίγα λόγια θέλει να αλλάξει αυτή την σχέση και να την φέρει σύμφωνα με τα συμφέροντα της.

Φόβος στην εκπαίδευση,

φόβος για όλους

Σκέπτομαι ότι, η εγκατάσταση ενός “αστυνομικού” ελέγχου στοχεύει, στο άπλωμα ενός κλίματος φόβου στην κοινωνία. Δυστυχώς οι πρώτοι αποδέκτες της εφαρμογής του αυταρχικού συστήματος θα είναι τα παιδιά και οι εκπαιδευτικοί. Έτσι,... έχουμε και άλλες ειδήσεις όπου, αυτή την φορά, έφηβοι καλούνται, σύρονται σε ανάκριση. Τους ζητάνε να απαντήσουν σε ερωτήσεις που αφορούν τρίτα πρόσωπα, (γονείς, καθηγητές, συνομήλικους). Τους ζητάνε να μαρτυρήσουν, να αποκαλύψουν σχέσεις και καταστάσεις που αποτελούν την ίδια τους την ζωή, τους ζητάνε να κάνουν κοινή την ιδιωτική τους ζωή. Ανήλικοι που ανακρίνονται σαν ενήλικοι. Που δεν επιτρέπουν να παρευρίσκονται οι γονείς τους. Εκφοβίζονται, απειλούνται και κάνουν φάκελο στην ασφάλεια...

Η απόφαση αυτή, λοιπόν δίνει την δυνατότητα στην ασφάλεια να καλέσει το καθένα όχι μόνο για παράπτωμα δικό του, αλλά και άλλων. Δίνει το δικαίωμα για παρακολουθήσεις, συλλήψεις, εγκλεισμούς ανηλίκων με μαρτυρίες οι οποίες μπορούν να υπάρχουν μέσα από εκβιασμούς για στιγματισμό και αποκλεισμό από την εκπαίδευση. Για σκεφτείτε το λιγάκι, ποια επίδραση θα έχει στο παιδαγωγικό έργο του σχολείου παρεμβάσεις τέτοιου τύπου από την ασφάλεια;

Ο τρόπος με τον οποίον η πολιτική εξουσία συμπεριφέρεται στους νέους δεν έχει στόχο μόνο τους ανήλικους, αλλά και τους ενήλικες, γονείς και εκπαιδευτικούς. Η απόφαση αυτή έρχεται να πλήξη και τις τρεις κοινωνικές ομάδες που συμμετέχουν στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι , τους γονείς, τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς. Στοχεύει στην αναβίωση του φόβου μέσω της παρουσίας της αστυνομίας και για τις τρεις αυτές ομάδες. Δηλαδή σε όλους σχεδόν τους πολίτες αυτής της χώρας. Η απόφαση αυτή έχει στόχο όλη την κοινωνία, διότι έρχεται να βάλει χέρι, με ένα “άλλο τρόπο” στην εκπαίδευση και κατ' επέκταση στην παιδεία αυτής της χώρας.

Η συνεργασία

Η ιδέα λοιπόν της αστυνόμευσης της εκπαίδευσης σημαίνει ότι το εκπαιδευτικό σύστημα πρέπει να συνεργαστεί με την αστυνομία, δηλαδή με ένα μηχανισμό καταστολής. Θα πρέπει να υποταχθεί στις απαιτήσεις του με σκοπό την παρακολούθηση και συλλογή στοιχείων για πρόσωπα και καταστάσεις που διαδραματίζονται στο χώρο του σχολείου, αλλά και έξω από αυτό, τα οποία δεν έχουν καμιά σχέση με την μάθηση, αλλά γίνονται πάντα για “την εύρυθμη λειτουργία του συστήματος”. Ζητείται, τόσο από τα παιδιά, όσο και από τους εκπαιδευτικούς, να γίνονται καταδότες, ασφαλίτες στην θέση της ασφάλειας και να σκέπτονται όπως αυτοί, δηλαδή να ψάχνουν τον ύποπτο. Με άλλα λόγια η αστυνομία ζητά εξαναγκασμένους εθελοντές κατασκευάζοντας ανύπαρκτους υπόπτους

Ο ύποπτος, ο εχθρός, είναι αυτός που επιβουλεύεται την κυβερνητική πολιτική, που δεν δέχεται τους όρους του άνισου κοινωνικού παιχνιδιού. Αυτός που αρνείται τους όρους υποταγής, που απαιτεί να υπάρξει σαν άνθρωπος ολοκληρωμένος και όχι σαν πρωτόγονο σκατό των ιδεοληπτικών φαντασιώσεων της. Για την κυβερνητική πολιτική αυτού του τύπου, δηλαδή φασιστικού, όλοι είναι ύποπτοι, άρα πρέπει να εκπονηθεί ένα σχέδιο αντιμετώπισης της απειλής, που στηρίζεται στην αναγκαστική μαρτυρία, στο χαφιεδισμό και στην προδοσία. Το σχολείο αποτελεί έναν από τους πιο ιδανικούς χώρους για να ευδοκίμηση το πνεύμα του μίσους και της γενικευμένης ανασφάλειας. Εκεί πρέπει να αναζητηθεί, αλλά και να κατασκευαστεί ο ύποπτος, στη νεολαία .

Την πολιτική εξουσία την ενδιαφέρει, από την μια, αυτές οι αντιδράσεις, οι αρνήσεις των νέων, να πληγούν, να χτυπηθούν στην γέννησή τους. Και από την άλλη, την ενδιαφέρει να διοχετεύσει την ανελευθερία, την έλλειψη εμπιστοσύνης, την υποταγή, στις σχέσεις που αναπτύσσονται στο χώρο της εκπαίδευσης. Να καταστήσει ΤΟΝ ΦΟΒΟ, σαν βασικό χαρακτηριστικό του εκπαιδευτικού συστήματος.

Στα χνάρια του φασισμού²

Αυτή η πράξη της διεύθυνσης της αστυνομίας αποκαλύπτει το μελλοντικό παράδεισο που κατασκευάζει η κυβερνητική πολιτική στους μελλοντικούς πολίτες του εφιαλτικού βασιλείου της. Τα τέρατα του σκότους, του εκφοβισμού και της υποταγής, σηκώνουν το βρομερό μπόι τους. Διότι κάθε σύστημα, το οποίο θέλει να ασκεί τον έλεγχο στο, τι κάνει, τι λέει, ή τι σκέπτεται ο πολίτης, βασίζεται στην ιδεολογική φόρμουλα του φασισμού που εκφράζεται σε παιδαγωγικό επίπεδο, με τον έλεγχο, την τάξη και την τιμωρία. Για να λειτουργήσει αυτό το σύστημα, χρειάζεται περιορισμό των βασικών ελευθεριών του μαθητή, του εκπαιδευτικού και εν γένει του πολίτη. Χρειάζεται περιορισμούς, όπως της ελευθερίας της έκφρασης και κυκλοφορίας των ιδεών, χρειάζεται παρακολούθηση των συναναστροφών και των “επικίνδυνων επαφών”. Βασικά η κυβερνητική πολιτική προτείνει, μια αυταρχική εκπαίδευση, όπου το μεγαλύτερο χάρισμα του μαθητή θα είναι η υποταγή. Μέσα από τον φόβο επιτυγχάνεται η μελλοντική υποταγή, η καθυπόταξη του. Αυτό μου θυμίζει την εκπαίδευση στρατιωτικού τύπου, όπου ο πρώτος στόχος αυτής της εκπαίδευσης είναι το υποκείμενο να χάσει την αίσθηση της ταυτότητας του.

Από εδώ και πέρα, με την παρουσία της αστυνομίας, ο έλεγχός και η τιμωρία θα καλλιεργήσουν τον φόβο σαν μόνιμο συναίσθημα στην καθημερινότητα του μαθητή, του εκπαιδευτικού και του γονέα. Από εδώ και πέρα, ο έλεγχος και η τιμωρία μπορούν να πάρουν ατελείωτες, οδυνηρές, καταστροφικές μορφές και για τους τρεις. 

 

Για αυτό, αυτή η είδηση, δεν είναι και τόσο απλή.

Κερεντζής Λάμπρος

Διαβάστε επίσης: 

1Η Παιδαγωγική σχέση 
 http://kerentzis.blogspot.gr/search?updated-max=2009-08-19T14:36:00%2B03:00&max-results=7&start=7&by-date=false

2 Νέοι και ο φασισμός 
 http://kerentzis.blogspot.gr/2013/07/blog-post_12.html

Πίνακας Frédérique Marin 2301 × 2301 - laciternedupanier.com