Το ταξίδι της διήγησης.

Κυκλικός είναι ο ρυθμός των βημάτων διήγησης χαμένων και επανευρισκόμενων διαδρομών, κάτω από ένα βιασμένο χαμόγελο. Χαμόγελο που προσπαθεί να εκφράσει την ανθρωπιά του προσώπου που διηγείται, φέρνοντάς το κοντά στα άλλα, ενώνοντάς την διάρκεια των αναμενόμενων στιγμών με την υφή μιας πραγματικότητας που αρμέγει νοήματα από τον πυθμένα των προσωπικών του ιστοριών. Ένα τρομαγμένο βλέμμα πάνω από το χαμόγελο! Το χαμόγελο εξαϋλώνει το βλέμμα, το ενώνει με την φύση του, το ενώνει με εμένα και την ατελείωτη συνέχεια του κόσμου.

Συνοδοιπόρος στο ταξίδι της διήγησης. Μαζί με τον αφηγητή περπατάμε στους δρόμους του αιτήματος. Παρακολουθώ, ακολουθώντας τα στενά ανήλια σοκάκια, τα αδιάβατα ποτάμια των ιστοριών ζωής των άλλων. Βρίσκομαι μπροστά στα εμπόδια που συναντάνε που είναι και δικά μου εμπόδια.

Είμαι μέσα στο ταξίδι του άλλου! Με μεταφορικό μέσο τον τρόπο διήγησης που εκείνος, ή εκείνη έχουν διαλέξει. Σ΄ ένα δρόμο που εκείνος, ή εκείνη έχουν επιλέξει κι ας φαίνεται ότι δεν γνωρίζουν τίποτα από την πορεία, τίποτα για το τέλος της. Η πορεία της διήγησης, τις περισσότερες φορές, φαίνεται ότι περνάει πρώτη φορά από κάποιο μέρος. 

Διευκρινιστικές ερωτήσεις βοηθάνε στην ανακάλυψη της γλώσσας. Κάθε λέξη ξεδιπλώνει άγνωστα τοπία που οι αφηγητές τα κοιτάν σαστισμένοι, ή σαστισμένες, συγκινημένοι ή συγκινημένες από την ομορφιά του πόνου που μερικές φορές δεν αντέχουν. Αυτές τις στιγμές ζητούν να αρπαχτούν από επάνω μου, να κρατηθούν. Και είμαι εκεί για να το κάνουν. Στηρίζω καλά τα πόδια μου στην πυρπολημένη τους γη και τους αφήνω ή τις αφήνω να κρεμαστούν μέχρι να βρουν την δύναμη για να προχωρήσουν, την δύναμη να συνεχίσουν... 

Με ρωτάνε που είμαστε και εγώ το ίδιο ρωτάω τον εαυτό μου.

Η αταξία των γεγονότων και ο άνισος καταμερισμός τους δημιουργούν την αταξία της σκέψης, και τις αιμορραγικές καταστάσεις συναισθήματος, που πνίγουν το σώμα μέσα στα αγχολυτικά υγρά του. Πολλές φορές πνίγομαι και εγώ μέσα στην ρουφήχτρα που σχηματίζουν. Ψάχνω να πιαστώ από εμένα, να κρατηθώ στην επιφάνεια καθώς η μισοπνηγμένη, ή ο μισοπνηγμένος με τραβάνε μαζί τους.

Οι περισσότεροι φοβούνται αυτό το τοπίο, το δικό τους τοπίο. Δεν θέλουν με τίποτα να επισκεφτούν. Το έχουν αφήσει να υπάρχει τόσα χρόνια σαν χέρσα γη, ή σαν βάλτος μέσα τους. Με κουβαλάνε σε αυτό φοβισμένοι και ενώ λένε πως θέλουν να το ξεχάσουν, να το σβήσουν από το διαχρονικό χάρτη της ζωής τους, παίρνουν κουράγιο από την παρουσία μου να το επισκεφτούν, να το εξερευνήσουν, να μου δείξουν τα ζηλευτά του μέρη , συνειδητοποιώντας σιγά σιγά την δύναμή του.

Το βλέμμα τους μετράει την αντοχή μου, την σταθερότητα και την ψυχραιμία μου μπροστά στις χαμένες ασύνδετες διαδρομές που φέρνει η αποσπασματική διήγηση. 

Λέξεις που δεν θέλουν να πέσουν από τα χείλη και όταν το κάνουν, το κάνουν, στην αρχή με μεγάλη δυσκολία, λες και ξεκολλάν σα μέλη από ένα σώμα που φοβάται ότι θα μείνει ανάπηρο.

Νιώθω το βάρος της υπευθυνότητας, και των αισθημάτων ενοχής από τα χαμένα μονοπάτια της ζωής. Φορτία άλλων κουβαλάμε χωρίς αντιρρήσεις. Μαζεμένα στο στομάχι φέρνουν εμετούς και διάρροιες. Απ΄ απέξω, οικογενειακοί συν-κατασκευαστές του εαυτού, πηγαίνουν και έρχονται χωρίς να αντιλαμβάνονται το εύρος των καταστάσεων. Χωρίς να υποψιάζονται την σημαντικότητα της παρουσίας τους μέσα μας.

Άλλοι επίσης κατασκευάζουν την γνώμη που οι αφηγητές έχουν για τον εαυτό τους. Την ορίζουν και τις δίνουν μορφή για να προσαρμοστεί στο βασικό διάκοσμο μιας οικογενειακής οικοδομής όπου η εξάρτηση αποτελεί το βασικό συνδετικό κρίκο για την στέρεα κατασκευή. Μετά από όλα αυτά εκείνος, ή εκείνη δεν τολμάνε να απευθυνθούν, να ζητήσουν, να υποστηρίξουν την γνώμη τους. Μαζί αντιλαμβανόμαστε ότι αυτή είναι θαμμένη πολύ βαθιά έτσι ώστε να φαίνεται ότι δεν υπάρχει.

Στο χωρόχρονο δουλεύω, των καθημερινών αντεγκλήσεων της ύπαρξης απέναντι στην ανυπαρξία. 

Είμαι ένας μάρτυρας που η παρουσία του δίνει σημασία στην παρουσία, στην επιθυμία, την θέληση, την αγωνία, και σε οποιοδήποτε συναίσθημα που δεν μπόρεσε να πάρει μορφή στην στο κόσμο του αφηγητή. Μαζί κάνουμε την αναπλαισίωση των γεγονότων. Την ανάδειξη των σημασιών, τη σηματοδότηση των συσχετισμών. Μαζί ανακαλύπτουμε το βάρος των επιδράσεων της αρχαιολογίας του συναισθήματος μέσα σε αναδυόμενες δυνάμεις του παρελθόντος σαν δυνάμεις του μέλλοντος.

Με την παρουσία μου αναπλάθουν τα γεγονότα, ετοιμάζοντας ένα καινούργιο πλαίσιο από τα σπαρμένα κομμάτια της διήγησης. Τα συνταιριάζουν σε μια νέα κατασκευή που την ορίζουν και την υποστηρίζουν εφόσον αποτελεί την εκ νέου αυτοελεγχόμενη κατασκευή του εαυτού τους . Μαζί την προσμετράμε, δοκιμάζουμε την αντοχή της σε κοινωνικά περιβάλλοντα που δανείζονται την νέα σημασία τους από αυτή.

Με την παρουσία μου ορίζουν τις νέες προτεραιότητες, τις νέες αξίες που ξέθαψαν κάτω από τόνους εξαναγκαστικής ύπαρξης στο όνομα των άλλων. Ξανακερδίζουν το χρόνο και το χώρο που είχαν μάθει να παραχωρούν. Ανακατασκευάζουν το ερημωμένο τοπίο που κάποτε δεν είχαν το δικαίωμα να το διαχειριστούν...

Κερεντζής Λάμπρος

πίνακας:Pierre Dancette