Οικογένεια και Οικογενειακές σχέσεις Ψυχολογία - Συμβουλευτική - Ψυχοθεραπεία

Εισαγωγή Σε αυτό το άρθρο πρόθεσή μας είναι να δούμε την ισχύ που εμπεριέχει η “ανεπάρκεια - μειονεξία” ενός μέλους της οικογένειας και το πως μπορεί να οργανώσει την λειτουργία της με τέτοιο τρόπο ώστε η “αδυναμία” που εκδηλώνει να επιβληθεί σαν ισχύ όσον αφορά τις αποφάσεις και τις αποδοχές από τα άλλα μέλη. Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για ΄ένα “τυραννικό” μέλος το οποίο με την συμπεριφορά του αναγκάζει τους άλλους να κάνουν κάτι που δεν θέλουν, δηλαδή ασκεί εξουσία της οποίας τα όρια, από μια στιγμή και μετά δεν μπορεί να ελέγξει κανείς. Έτσι η “αδυναμία” του γίνεται το μέσο πίεσης στην οικογένεια και καλεί τα άλλα μέλη να συμμορφωθούν με αυτό. Επίσης θεωρούμε ότι η παρουσία του “αδύναμου” εκφράζει μια αναγκαία κατάσταση για την οικογένεια, μέσω της οποίας εξασφαλίζει την λειτουργίας και την συνοχή της. Ανάμεσα σε αυτές τις δύο πλευρές θα προσπαθήσουμε να καταλάβουμε τον τρόπο της λειτουργία της “αδυναμίας” σαν στοιχείο που διατηρεί την οικογενειακή ομοιόσταση, α...

Η θλίψη κυριαρχεί. Η αίσθηση ότι η μικρή κοινωνία του σχολείου μπορεί να μετατραπεί σε χώρο επιτήρησης ορίζοντας τα παιδιά σαν εν δυνάμει κακοποιά στοιχεία παίρνει την θέση της στην πραγματικότητα της Ελληνικής επικράτειας, με μια ελαφρότητα που σκανδαλίζει. Αυτή η αφοπλιστική άγνοια σε σχέση με την εκπαίδευση και την ψυχολογία, καταντά στην χώρα μας ένα εγκληματικό στοιχείο, στο βαθμό που δεν υπολογίζονται βασικοί κανόνες παιδαγωγικών και ψυχολογικών διαδικασιών στην σχέση τόσο του παιδιού με τον εαυτό του, όσο και με τούς άλλους. Συστήματα επιτήρησης εγκαθίστανται με σαθρά προσχήματα τα οποία θα ταίριαζαν σε χώρους κράτησης, έτσι ώστε η παρουσία της κάμερας ασφαλείας, όπως λένε, θα μετατρέψει το προαύλιο του σχολείου σε προαύλιο φυλακής. Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι η έννοια της “μάθησης” δεν περιορίζεται μέσα στους τοίχους της τάξης, αλλά το σχολείο σαν ολότητα αποτελεί πεδίο μαθησιακής διαδικασίας και χώρος κοινωνικοποίησης για το κάθε παιδί, αλλά και ενήλικο που βρίσκεται μέσ...

Ό,τι άλλο είναι ο Φθόνος πάνω από όλα είναι μια μεγάλη σπατάλη πνευματικής ενέργειας. Ενώ δεν μπορεί να αποδειχθεί το αν ο φθόνος αποτελεί μέρος της ανθρώπινης φύσης, πιστεύω ότι αυτό που μπορεί να αποδειχθεί είναι ότι, αν αφεθεί ελεύθερος, ο φθόνος έχει την τάση να μειώνει όλους όσους διακατέχει.  Όπως και να λειτουργεί ο νους, ο φθόνος, το γνωρίζουμε, είναι μια από τις υπερβολές του, και ως τέτοια πρέπει να προσδιοριστεί και να καταπολεμηθεί με το μόνο μέσο που έχουμε στην διάθεσή μας: με το να μην λέμε ψέματα στον εαυτό μας, με την αυτοανάλυση και την ισορροπημένη κρίση. Αν ο θεολογικός στοχασμός είναι απρόσιτος για εσάς, αν αυτή η έννοια το “αμαρτήματος”, του προπατορικού ή όχι, για εσάς δεν έχει κανένα νόημα, τότε αντί αυτού θα ζητούσα να θεωρήσετε τον φθόνο λιγότερο σαν αμάρτημα παρά ως κακή πνευματική υγιεινή. Παρεμποδίζει την διαύγεια, τόσο για τον εαυτό μας, όσο και για τους ανθρώπους που φθονούμε, και τελικά μας δίνει μια κακή εικόνα για τον ε...

Αυτό που έκανε τους Έλληνες να διαφέρουν σύμφωνα με τον Peter Walcot 1 , ήταν ότι εκείνοι, ουσιαστικά, θεσμοθέτησαν τρόπους αντιμετώπισης του φθόνου. Δεν τους περνούσε από το μυαλό ότι μπορούσαν να καταπνίξουν τον φθόνο, αλλά αντ' αυτού επινόησαν τρόπους που άφηναν να ξεσπάσει και, όπου αυτό ήταν δυνατό τον έκαναν λιγότερο επιβλαβή. Ο πολιτικός θεσμός του εξοστρακισμού, για παράδειγμα, με τον οποίον μπορούσε να καθαιρέσει καθαιρεθεί κάποιος πολιτικός ηγέτης, συχνά θεωρήθηκε ως ένα μέσο μείωσης του φθόνου που ένοιωθαν για αυτόν.  Η πιο γνωστή – και πιθανά η πιο λαμπρή - περίπτωση εξοστρακισμού της αρχαιοελληνικής ιστορία ήταν αυτή του αρχαίου Έλληνα πολιτικού, του Αριστείδη του Δικαίου που, όπως αναφέρει ο Πλούταρχος, εξοστρακίστηκε λόγω μια υπερβολικής αρετής, αν θα μπορούσε ποτέ να λεχθεί ότι η αρετή μαστίζεται από κάποια υπερβολή. “ Έχω βαρεθεί πια να ακούω από παντού να αποκαλείται Δίκαιος”, υποτίθεται ότι σχολίασε κάποιος Αθηναίος πολίτης. (Θα μπορούσαμε να επιχ...

Ο Ροχαιμ Γκέζα 1 γράφει: “ Στο κέντρο της κοινωνίας κάθε πρωτόγονης φυλής βρίσκεται ο θεραπευτής. Μπορεί εύκολα να αποδειχθεί ότι πρόκειται για νευρωτικό ή ψυχωτικό άτομο , ή τουλάχιστον πως η τέχνη του βασίζεται στους μηχανισμούς της νεύρωσης, ή της ψύχωσης. Οι ανθρώπινες ομάδες εμψυχώνονται από τα ομαδικά ιδεώδη τους που βασίζονται πάντα στην νηπιακή κατάσταση. Η κατάσταση της παιδικής ηλικίας τροποποιείται και κατευθύνεται από την διαδικασία της ωρίμανσης, η οποία με την σειρά της ενεργοποιείται από την ανάγκη προσαρμογής στην πραγματικότητα και είναι πάντοτε παρούσα χορηγώντας αόρατους δεσμούς της λίμπιντο χωρίς τους οποίους δεν θα μπορούσε να υπάρξει καμία ανθρώπινη ομάδα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον οι θεραπευτές απλά κάνουν ορατά και κοινοποιούν τα συστήματα της συμβολικής φαντασίας που είναι παρόντα στην ψυχή κάθε ενήλικου μέλους της κοινωνίας τους. “ Είναι οι αρχηγοί αυτού του παιδικού παιχνιδιού και φωτεινοί ρυθμιστές του κοινού φόβου. Πολεμούν τους...

Στην δημοκρατία. Οι απλοί πολίτες βλέπουν έναν άνθρωπο που βγαίνει από τις γραμμές τους και που σε λίγα χρόνια φτάνει στο πλούτο και την ισχύ' το θέαμα αυτό διεγείρει την έκπληξη και τον φθόνο τους' αναρωτιούνται πως αυτός που εχθές ήταν ίσος τους, σήμερα περιβάλλεται το δικαίωμα να τους διοικεί. Η απόδοση της ανόδου του στα ταλέντα ή της αρετές του είναι άβολη, γιατί θα είναι σαν να ομολογούν οι ίδιοι ότι είναι λιγότερο ενάρετοι, ή ικανοί από αυτόν. Αποδίδουν λοιπόν την κύρια αιτία σε κάποια από τα φαύλα χαρακτηριστικά, και συχνά έχουν δίκιο να το κάνουν. Διενεργείται λοιπόν κάποια αποκρουστική μείξη ανάμεσα στις ιδέες της ποταπότητας και της εξουσία, της αναξιότητας και της ευτυχίας της χρησιμότητας και της ατίμωσης. Απόσπασμα από το βιβλίο Η δημοκρατία στην Αμερική του Αλέξης ντε Τοκβίλ,   Πίνακας:  Angelo Bronzino,

Στο facebook, πραγματοποιείται η συνάντηση του ιδιωτικού χώρου/χρόνου με το δημόσιο. Είναι ένας χώρος/χρόνος επανακοινωνικοποίησης του υποκειμένου σαν χρήστη. Το facebook λοιπόν είναι ο δημόσιος χώρος και χρόνος μέσα στον οποίο χρήστης κατασκευάζεται το προφίλ του δηλαδή τον ιδιωτικό χωρόχρονο. Είναι το “έξω”από το “μέσα”. Όταν ο χρήστης μπαίνει “μέσα”, είναι σαν να βγαίνει “έξω”. Σαν να κυκλοφορεί στο “δρόμο” να “συναντάει” φίλους, να χαιρετάει, να στέκεται σε μια “γωνία” για να συνομιλήσει μαζί τους. Όταν βγαίνει “έξω” συναντά ολοκληρωμένο καμβά των ανθρωπίνων συμπεριφορών. Από την μια χρήστες ανεβασμένους σε εξέδρες που βγάζουν πολιτικούς λόγους, έχοντας από κάτω οπαδούς που τους χειροκροτούν με like και από την άλλη χρήστες κρυμμένους, δειλούς που δεν θέλουν να φανερώσουν την παρουσία τους. Το υποκείμενο λοιπόν σαν χρήστης κυκλοφορεί ανάμεσά τους αισθανόμενο την ύπαρξή του, που επιθυμεί, όπως στην πραγματικότητα, να τραβήξει την προσοχή των άλλων, τα βλέμματα, να α...

Όταν τα μέλη της οικογένειας βουλιάζουν στο ποτάμι της έντασης, της αντίθεσης, των αντιφάσεων, της διαφορετικής αντίληψης και ερμηνείας των διαδραματισμένων καταστάσεων, των φαντασιώσεων που μέσα τους ανακαλύπτουν τις αδικίες της παιδικής και εφηβικής ηλικίας να ξανασηκώνουν το ανάστημά τους, να καταβροχθίζουν την πραγματικότητα του σήμερα και να τα κάνουν να αισθάνονται μικροί και ανυπεράσπιστοι του χθες, τότε... τότε, ρέει ανεμπόδιστα το αίσθημα της απόγνωσης. Ο θυμός, ο φόβος, η στοχοποίηση, η ανέλπιδη προσπάθεια για υπεράσπιση... γεμίζουν το σαλόνι του σπιτιού, μουσκεύουν το σώμα με το υγρό της αγωνίας. Μέσα στο φοβικό τοπίο της σύγκρουσης, το σώμα πολεμά να περιορίσει τον άλλο σώμα, ή τα άλλα σώματα, αλλά δεν μπορεί να περιορίσει το δικό του. Το δικό του είναι ένα κορμί φυλακισμένο στην ένταση που το τυλίγει, που το σηκώνει σαν πούπουλο στο αέρα και το στρέφει, το εκσφενδονίζει πάνω στα άλλα κορμιά. Κάθε λέξη, κάθε πρόταση έρχεται να βάλει φωτιά στο μυαλό, να θολώ...