M. F. Skinner

Ο κορυφαίας αμερικάνικος νεοσυμπεριφοριστής Μ.Φ. Σκίνερ γεννήθηκε το 1904 και πέθανε το 1990. Είναι διάσημος στο χώρο της Ψυχολογίας για τα γνωστά πειράματά του πάνω σε ζώα, με τα οποία κατέδειξε την δύναμη της επιβράβευσης και της ενίσχυσης στην διαμόρφωση της συμπεριφορά. Ο Σκίνερ χρησιμοποίησε τροφή, μοχλούς και άλλα περιβαλλοντικά ερεθίσματα και απέδειξε ότι αυτό που φαίνεται ως αυτόματη αντίδραση είναι στην πραγματικότητα αποτέλεσμα ερεθισμών, γεγονός που έθεσε υπό αμφισβήτηση την αντίληψη περί ελεύθερης βούλησης, αντίληψη που ήταν για πολύ καιρό αποδεκτή. Ο Σκίνερ πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας του μελετώντας και τελειοποιώντας αυτό που ονόμασε συντελεστική εξαρτημένη μάθηση, τα μέσα, δηλαδή με τα οποία οι άνθρωποι μπορούν να εκπαιδεύουν άλλους ανθρώπους, ή και ζώα, προκειμένου αυτοί ή αυτά να εκτελούν ολόκληρο σύνολο εργασιών και να αναπτύσσουν τις δεξιότητες τους μέσω της θετικής ενίσχυσης.

Ο Σκίνερ ισχυρίστηκε ότι ο νους, ή αυτό που τότε ονομάζαμε νοησιαρχία¹, ήταν άσχετος ακόμα και ανύπαρκτος, και ότι η Ψυχολογία θα πρέπει να επικεντρώνεται μόνο σε χειροπιαστές και μετρήσιμες συμπεριφορές. Οραματίστηκε να δημιουργήσει μια παγκόσμια κοινότητα που θα κυβερνούσαν συμπεριφοριστές ψυχολόγοι οι οποίοι θα διαμόρφωναν ή θα εκπαίδευαν τους πολίτες της σε φάλαγγες καλοπροαίρετων ρομπότ. Από όλους τους ψυχολόγους του 20ού αιώνα τα πειράματα και τα συμπεράσματα του Σκίνερ σχετικά με την μηχανιστική φύση των ανδρών και των γυναικών είναι ίσως αυτά που έχουν υποστεί και τον μεγαλύτερο διασυρμό, ωστόσο παραμένουν επίκαιρα στην εποχή μας η οποία κατακλύζεται όλο και περισσότερο από την τεχνολογία.

Απόσπασμα από το βιβλία

Το κουτί της ψυχής

της Lauren Slater

1 Νοησιαρχία ( ή Μοντελισμός) φιλισοφική αντήληψη που θεωρεί την νόηση (σκέψη) προταρχική αιτία όλων των ψυχικών φαινομένων. Δέχεται την νόηση ως ανώτερη ψυχική δύναμη που υπερτερεί τηε βούλησης και του συναισθήματος.