Η εμπιστοσύνη 3 (Εμπιστοσύνη στην παιδική ηλικία)


1. Στην Οικογένεια
1.2 Εμπιστοσύνη στην παιδική ηλικία


Στην παιδική ηλικία τίθενται οι βάσεις της εμπιστοσύνης τόσο σε σχέση με τον εαυτό όσο και με τους άλλους. Εφόσον η ισχύς του γονέα μέσα στην σχέση είναι μεγαλύτερη το παιδί είναι “υποχρεωμένο” να ακολουθήσει τις κατευθύνσεις που εκείνος καθορίζει μέσα από τον λόγο και την συμπεριφορά του.
Σε αυτή τη περίοδο ο γονιός είναι αυτός που επωμίζεται την κατασκευή της εμπιστοσύνης σαν συναίσθημα το οποίο μπορεί να περιβάλει την ανάπτυξη του παιδιού του, καθώς και την δικιά του. Στο βαθμό που η εξάρτηση του παιδιού από τους γονιούς του είναι ολοκληρωτική, η ευθύνη των γονέων στην δημιουργία ενός κλίματος εμπιστοσύνης στην οικογένεια είναι καταλυτική.
Αυτή η κατάσταση απαιτεί από αυτούς ένα ποσοστό εμπιστοσύνη προς τον εαυτό, αλλά και την εκδήλωση της εμπιστοσύνη της σχέσης, σαν ζευγάρι. Αυτό σημαίνει ότι η εμπιστοσύνη στο ζευγάρι ανακατασκευάζεται μέσα από την παρουσία του παιδιού.
Αυτό που παρατηρούμε τις περισσότερες φορές είναι μια αμφιβολία η οποία κυριαρχεί στις ενέργειες των γονέων, η οποία είναι φυσιολογική εφόσον βρίσκονται αντιμέτωποι με μια καινούργια κατάσταση, και εκφράζεται περισσότερο στα όρια που πρέπει να θέσουν για να το “οδηγήσουν” πιο εύκολα στην προσαρμογή αλλά και την κοινωνικοποίηση του μέσα στην οικογένεια. Τα όρια αυτά αποτελούν και εκφράζουν το μέγεθος της εμπιστοσύνης απέναντι σε εκείνο και τους ίδιους.
Και σε αυτή την περίπτωση παρατηρούμε ότι η εικόνα την οποία προσπαθούν να “κτίσουν” κοινωνικά του “καλού” γονέα είναι πολλές φορές μια κατάσταση που τους εκθέτει απέναντι στον εαυτό τους και τους άλλους έτσι ώστε να επηρεάζει και την σχέση τους με το παιδιά.
Βασικά εκείνο που μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά είναι το περιβάλλον να μπορεί να προκαλέσει την εμπιστοσύνη και την ηρεμία ώστε να απλώσουν τις ικανότητες τους. Οι ικανότητες αυτές στην ουσία είναι προς εξερεύνηση μέσα στον χωρόχρονο της οικογένειας και μπορούν να αναπτυχθούν μέσα από την ξεκάθαρη στάση των γονέων απέναντι στην πραγματικότητα την οποία εκείνοι δημιουργούν. Δηλαδή πρέπει να έχουμε κατά νου ότι, η εμπιστοσύνη που ο γονέας δείχνει στο παιδί του, προσφέρει την δυνατότητα να κτίσει την αυτοπεποίθηση του, η οποία θα αποτελέσει το βασικό κεφάλαιό για όλη του την ζωή.
Η αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη.
Η αυτοπεποίθηση είναι εμπιστοσύνη στραμμένη προς τον εαυτό και εκφράζει την κρίση που έχει το άτομο για τον εαυτό του. Δηλαδή την δυνατότητα να αισθανθεί το ότι είναι ικανό, επαρκή και άξιο να ανταποκριθεί στις εκάστοτε δυσκολίες που εμφανίζονται κατά τις διάφορες περιόδους της ανάπτυξή του

 Η αυτοπεποίθηση κατασκευάζεται, μάλλον συνκασκευάζεται μέσα στην οικογένεια και αποτελεί ένα κομμάτι της γενικής αίσθησης η οποία επικρατεί μέσα σε αυτή. 

Έτσι στην παιδική ηλικία η αυτοπεποίθηση εξαρτάται από τους όρους της οικογένειας οι οποίοι μπορούν να επηρεάσουν ώστε να δημιουργηθεί ανεπάρκεια, όπως και υπερεπάρκεια αυτοπεποίθησης. Στην μεν πρώτη περίπτωση η έλλειψη αυτοπεποίθησης δημιουργεί ψυχολογικά προβλήματα όπου το άτομο δεν είναι ικανοποιημένο με τον εαυτό του. Στην δεύτερη περίπτωση πάλι το άτομο μπορεί να βρεθεί σε δύσκολη θέση, εφόσον η υπερ-αναπτυγμένη αίσθηση σιγουριάς που έχει μπορεί να το οδηγήσει σε αποφάσεις που θα εκθέσουν σ ένα ρίσκο χωρίς να μπορεί να προφυλαχτεί.
Καταλήγουμε λοιπόν, ότι και η αυτοπεποίθηση έχει το μέτρο της, δηλαδή πρέπει να είναι σε ένα καλό επίπεδο, ούτε πολύ χαμηλά, αλλά ούτε πολύ ψηλά για να μπορεί να λειτουργήσει ικανοποιητικά για το παιδί. Και σε αυτή την περίπτωση οι προσδοκίες των γονέων έρχονται να ορίσουν αυτά τα όρια.

 Ο επηρεασμός έχει να κάνει με την οπτική που έχει η οικογένεια απέναντι στα μέλη της και τον εαυτό της. 'Έχει να κάνει με το συναισθηματικό πεδίο που επικρατεί μέσα σε αυτή το οποίο μπορεί να εκφράζει αισιοδοξία και δυναμικότητα όπως μπορεί να εκφράζει το αντίθετο δηλαδή απαισιοδοξία και αδυναμία στην σχέση της με την κοινωνία. Με τον ίδιο τρόπο και το παιδί μαθαίνει να κατασκευάζει τις προσδοκίες του οι οποίες μπορεί να είναι πιο υψηλές από τις ικανότητες του, πράγμα που πολύ εύκολα μπορεί να το οδηγήσει σε κατακρήμνιση της εμπιστοσύνης του και το αντίθετο.
Εκείνο λοιπόν που θα βοηθήσει τα παιδιά να δημιουργήσουν μια αίσθηση αυτοπεποίθησης μέσα στην οικογένεια είναι να μπορέσουν να εκφράσουν την παρουσία τους σαν ισότιμα μέλη της όπου οι πρωτοβουλίες τους αλλά και ο τρόπος που προσεγγίζουν τις καταστάσεις να μην τύχη μια αντιμετώπισης αποθαρρυντικής αλλά ενθαρρυντικής.
α) Κατ' αρχάς θα πρέπει οι όροι και τα όρια που θέτουν οι γονείς να είναι όσο το δυνατόν ξεκάθαροι, ρεαλιστικοί και...λίγοι.
Αυτό προσφέρει στο παιδί να αντιληφθεί το παιδαγωγικό πλαίσιο που θέτουν οι γονείς με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελεί ένα πλαίσιο, μέσα στο οποίο μπορεί να αναπτυχθεί με ασφάλειας. Είναι σημαντικό να μάθει από πολύ νωρίς τι επιτρέπεται και τι όχι, δηλαδή ότι πρέπει να σέβεται τους όρους και ότι το αντίθετο μπορεί να έχει συνέπειες.
β) Να του παρέχεται πάντα η δυνατότητα να διαλέγει, π. χ. Ανάμεσα σε δυο επιλογές, έτσι ώστε να μεγαλώνει η αίσθηση της ασφάλειας και τις εμπιστοσύνης στον εαυτό του και περισσότερο της ευθύνης απέναντι στις επιλογές του.
γ) Να διατηρούμε μια εικόνα θετική του εαυτού του αλλά και πραγματική, υπογραμμίζοντας τις δυνάμεις του και τις ικανότητες του, αναφέροντας τις δυσκολίες του και διευθετώντας την υπερηφάνεια του σε επίπεδα που μπορεί να εξελιχθεί.
δ) Να βοηθήσουμε να εκφράσει κάθε φορά τα αισθήματα του τις επιθυμίες του για κάθε τι που το αφορά, αλλά αφορά και την οικογένεια και να τον υποστηρίξουμε να φθάσει μέχρι τέλος στους στόχους που αυτός έχει βάλει.
δ) Να τον ενισχύσουμε στις σχέσεις εκτός της οικογένειας και να το βοηθήσουμε να βρει την θέση του μέσα στην παρέα των συνομηλίκων του διευθετώντας ο ίδιος τις αντιπαλότητες που δημιουργούνται μαζί τους.
Αυτό λοιπόν που πρέπει να συγκρατήσουμε για να μπορέσουν τα παραπάνω να πραγματοποιηθούν είναι το στυλ της προσέγγισης του παιδιού και αυτό θα έλεγα ότι είναι το “δημοκρατικό”. 
Δηλαδή αυτό του επιτρέπει να έχει λόγο και να μπορεί να εκφράζεται χωρίς φόβο και ενοχές για ότι το αφορά μέσα στην οικογένεια.
Νέσα από αυτό το στυλ, ο γονέας αντιλαμβάνεται την ανάγκη του παιδιού για αναγνώριση, αποδοχή, σεβασμό και τρυφερότητα που θα το βοηθήσουν να γνωρίσει την χαρά παρά την δυστυχία της, την οποία (χαρά) θα αναζητά  στην μετέπειτα ζωή του!!
Κερεντζής Λάμπρος

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ρατσισμός: Αίτια – Συνέπειες

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΟΝΣΤΡΟΥΚΤΙΒΙΣΜΟΣ

Η Γονεϊκότητα