Η σημασία της καλλιέργειας και λειτουργίας του ΦΟΒΟΥ.



Το να ζεις μέσα στο φόβο, αποδίδει κοινωνικά και ψυχολογικά. Από την μια κοινωνικά βοηθάει να αναπτυχθεί και να αναπαραχθεί ένα ιεραρχικό εξουσιαστικό πρότυπο σχέσεων, όπου ο σεβασμός του άλλου μετατρέπεται σε φόβο του άλλου. Από την άλλη, ψυχολογικά, συρρικνώνει τον εαυτό σε όλα τα μήκη και πλάτη της κοινωνικής του έκφρασης. Δηλαδή, δεν του επιτρέπει να εκφραστεί ελεύθερα και να αναπτυχθεί . Δεν του επιτρέπει να στηριχθεί στην εμπειρία του και να διαμόρφωση τον δικό του τρόπο ερμηνείας της πραγματικότητα που τον περιβάλλει, δηλαδή να γνωρίσει τον εαυτό του και τον κόσμο. Έτσι ο φόβος αποδίδει τόσο κοινωνικά όσο και ψυχολογικά.
Η καλλιέργεια του φόβου, η οποία έχει αρχίσει από την πολύ μικρή ηλικία με σκοπό την σύνεση μας, την υπακοή μας στα καλέσματα των ενηλίκων και στο σεβασμό της παρουσίας τους, δεν σταμάτησε ποτέ. Δεν σταμάτησε ποτέ να επηρεάζει το άτομο και σε μεγαλύτερες ηλικίες. Αν τότε οι γονείς ή και οι άλλοι σώφρονες ενήλικες είχαν αναλάβει αυτό το θεάρεστο έργο της καλλιέργειας του φόβου κατά την διάρκεια της παιδικής ηλικίας, που του πρόσδιδαν τους όρους εκπαίδευση, κοινωνικοποίηση, κ. λ. π. Στην ενηλικίωση, αυτό το αναλαμβάνουν οι εργοδότες, οι πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι, οι οικονομολόγοι και ένα σωρός εξουσιαστές με διαφορετική κοινωνική ταυτότητα, οι οποίοι έρχονται να συνεχίσουν το έργο των οικογενειακών προτύπων, παίρνοντας την σκυτάλη, γεμάτοι από την επιθυμία να προκαλέσουν τον φόβο, εφόσον αυτός τους επιτρέπει να εξασκούν τα καθήκοντά τους.
Είναι και αυτό ένα καθήκον τους, ίσως η πιο σημαντική λειτουργία του κοινωνικού τους ρόλου. Σαν δικαιολογία έχουν, όπως παλιά οι γονείς είχαν το “για το καλό του παιδιού”, αυτοί έχουν το “για το καλό του πολίτη”, ή “για το καλό του λαού”. Έτσι ακριβώς όπως ένα γονιός φόβιζε το παιδί του για να μπορέσει να έχει την κυριαρχία επάνω του, και δικαιολογούσε την αυταρχικότητα των πράξεών του, με την δικαιολογία της προστασίας, με τον ίδιο και τον απαράλλαχτο τρόπο και εξουσιαστής μέσα από τον κοινωνικό του ρόλο, εξασκεί, δηλαδή φοβίζει, τρομοκρατεί, με στόχο την προστασία του πολίτη και των υπαρχόντων του.
Αυτές οι ομοιότητες της παρουσία του φόβου ανάμεσα στην παιδική και την ενήλικη ηλικία, μας δηλώνουν ότι ο φόβος οδηγεί το υποκείμενο σε μια συναισθηματική παλινδρόμηση, έτσι ώστε ένας ενήλικος να αισθανθεί πολλές φορές σαν παιδί. Δηλαδή να αισθανθεί ότι δεν ξέρει, δεν γνωρίζει, ότι δεν έχει τις ικανότητες που χρειάζονται, ότι με λίγα λόγια είναι ανεπαρκής να αντιμετωπίσει την κοινωνία σε οποιαδήποτε βαθμίδα και αν βρίσκεται μέσα στην ιεραρχία της. Με αυτό τον τρόπο η ύπαρξη των εξουσιαστικών μεσαζόντων, οι οποίοι παρουσιάζονται ότι γνωρίζουν την κοινωνική πραγματικότητα, περισσότερο από ότι το άτομο γνωρίζει, τους καθιστά απαραίτητους στην λειτουργία μιας κοινωνία που αυτοί έχουν σχεδιάσει και κατασκευάσει για αυτούς.
Αν τότε λοιπόν, στην περίοδο της παιδικής ηλικίας, ο γονέας σαν εξουσία κατάφερνε την υπακοή, την υποταγή, μέσα από τον φόβο, έτσι και τώρα, στην ενήλικη, οι εργοδότες, οι πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι, οι οικονομολόγοι και ένα σωρό εξουσιαστές με διαφορετική κοινωνική ταυτότητα, καλλιεργώντας τον φόβο, καταφέρνουν να θέτουν σε λειτουργία μια κοινωνία που τους βολεύει και καθιστά τον ρόλο τους αναγκαίο κακό για το “καλό του πολίτη, για το “καλό λαού”.
Στην ουσία αυτή η κοινωνική κατάσταση κατασκευάζεται από τους ίδιους για τους ίδιους, με την αναπαραγωγή του φόβου, μέσα από τους φόβους που προβάλουν. 
 
Κερεντζής Λάμπρος
Πίνακας:
http://www.periblog.fr/2009_08_23_archive.html

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Ρατσισμός: Αίτια – Συνέπειες

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΟΝΣΤΡΟΥΚΤΙΒΙΣΜΟΣ

Η Γονεϊκότητα