Ρατσισμός: Αίτια – Συνέπειες

Τελικά τα παιδιά

έχουν δικαιώματα

Η Παιδόπολη χαιρετίζει τη θεμελιώδη σημασία και το νόημα της παγκόσμιας ημέρας για τα Δικαιώματα του Παιδιού, (11 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010), καλώντας όλους τους πολίτες, γονείς και μη, μικρούς και μεγάλους, να ενημερωθούν, να υποστηρίξουν με πάθος και ευαισθησία και να διαφυλάξουν με όλες τους τις δυνάμεις τα δικαιώματα των Παιδιών του κόσμου.

Τα παιδιά αποτελούν μία από τις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και για το λόγο αυτό είναι καθήκον πρωτίστως των ενηλίκων να τα προστατεύουν και να διασφαλίζουν με κάθε τρόπο την ομαλή διαβίωση και ανάπτυξη τους.

Αυτό όμως, που στις μέρες μας θεωρείται αυτονόητο, δεν ήταν εξίσου αυτονόητο σε όλες τις κοινωνίες και σε όλες τις εποχές.

Από την Αρχαία Ελλάδα και Αρχαία Ρώμη, ενώ τα αρσενικά παιδιά των εύπορων οικογενειών λάμβαναν μία πολύπλευρη εκπαίδευση, τα κορίτσια έμεναν όλη μέρα κλεισμένα στο σπίτι και εκπαιδεύονταν σε οικιακές εργασίες. Αλλά και τα παιδιά των φτωχότερων οικογενειών εργάζονταν από πολύ μικρή ηλικία σε βαριές χειρωνακτικές εργασίες, ενώ τα παιδιά των δούλων αποτελούσαν είδος συναλλαγής και δέχονταν σοβαρές σωματικές τιμωρίες. Ακόμα. τα ασθενικά και παραμορφωμένα παιδιά εγκαταλείπονταν να πεθάνουν ή πετιόνταν σε κάποιο φαράγγι. ή απλά τα σκότωναν εάν μειονεκτούσαν.

Στο Μεσαίωνα το παιδί θεωρούνταν ένας σωματικά αδύναμος και νοητικά ανώριμος άνθρωπος. Λόγω μάλιστα της αυξημένης παιδικής θνησιμότητας η παιδική ηλικία θεωρούνταν επικίνδυνη και το άτομο έπρεπε να βγει από αυτή όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Το παιδί δεν ήταν κάτι πολύτιμο για τους γονείς, οι οποίοι απέφευγαν να συνδεθούν συναισθηματικά με τα παιδιά τους, αφού αυτά ανά πάσα στιγμή μπορούσαν να πεθάνουν.

Έργο σταθμό αποτελεί το βιβλίο του Ρουσώ «Αιμίλιος» (1762), όπου υπερτονίζεται η αγαθή φύση του παιδιού, η αθωότητα του και η ευθύνη της κοινωνίας για την εκπαίδευση και την προστασία του.
Κατά την περίοδο της Βιομηχανικής Επανάστασης η ανάγκη για φτηνά εργατικά χέρια οδηγεί και πάλι στην εκμετάλλευση και την κακοποίηση εκατομμυρίων παιδιών από τα κατώτερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα.

ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

Σήμερα, η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού, αποτελεί τον παγκόσμιο κώδικα που θέτει τις στοιχειώδεις αρχές για την ανάπτυξη των παιδιών και δεσμεύει νομικά όσες χώρες τον έχουν επικυρώσει. Η σύμβαση προέκυψε με πρωτοβουλία της Πολωνικής κυβέρνησης και της UΝICEF, υιοθετήθηκε ομόφωνα από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών στις 20 Νοεμβρίου του 1989 και τέθηκε πρώτη φορά σε ισχύ το 1990, ενώ από τη χώρα μας επικυρώθηκε το 1992.

Η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού αποτελείται από 54 άρθρα τα οποία αφορούν τέσσερις ευρύτερους τομείς:

1.Τα δικαιώματα επιβίωσης, για την κάλυψη βασικών βιοτικών αναγκών (τροφή, στέγη, ιατρική φροντίδα).
2.Τα δικαιώματα Προστασίας από κάθε είδους κακοποίηση, αμέλεια ή εκμετάλλευση.
3.Τα δικαιώματα ανάπτυξης - εξέλιξης, αναφορικά με το δικαίωμα για εκπαίδευση, παιχνίδι, αναψυχή, ελευθερία της σκέψης, και
4.Τα δικαιώματα συμμετοχής, με την ελευθερία της έκφρασης, τη συμμετοχή σε οργανώσεις και την ειρηνική συνάθροιση στο επίκεντρο.

ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΑΠΟΚΑΡΔΙΩΤΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Παρόλα αυτά, τα θεσπισμένα πλέον δικαιώματα των παιδιών καταπατούνται καθημερινά και με ποικίλους τρόπους. Η κακοποίηση του παιδιού είναι γεγονός πραγματικό, αποτρόπαιο και πολύ πιο συχνό από όσο νομίζουμε. Η καταπάτηση των δικαιωμάτων των παιδιών συνιστά κακοποίηση ανηλίκου, η οποία μπορεί να πάρει τη μορφή της παραμέλησης, της σωματικής, σεξουαλικής ή και συναισθηματικής κακοποίησης. Σωματική κακοποίηση θεωρείται κάθε είδους σωματική επίθεση ή κακομεταχείριση από το απλό τράνταγμα ή σπρώξιμο έως τον ξυλοδαρμό. Αντίστοιχα, στη σεξουαλική κακοποίηση συμπεριλαμβάνονται πλέον του βιασμού ανηλίκων και οι κάθε είδους ερωτικής φύσεως θωπείες ή ακόμα και η έκθεση σε πορνογραφικό υλικό. Συναισθηματική κακοποίηση υπάρχει όταν οι κηδεμόνες αγνοούν, μειώνουν ή τρομοκρατούν το παιδί τους, παραμελώντας τις συναισθηματικές του ανάγκες. Τέλος, η παραμέληση αναφέρεται στη μη κάλυψη σωματικών αναγκών, όπως η καθαριότητα, η τροφή, η ένδυση κ.λ.π., στη μη κάλυψη εκπαιδευτικών αναγκών, ιατρικών αναγκών αλλά και συναισθηματικών αναγκών.

Όλες οι μορφές κακοποίησης είναι εξίσου σοβαρές και τραυματίζουν το ίδιο τον αναπτυσσόμενο ψυχισμό του παιδιού. Γι’ αυτό τα κακοποιημένα παιδιά, οποιασδήποτε μορφής και αν είναι η κακοποίηση τους, έχουν σοβαρά συναισθηματικά προβλήματα, προβλήματα συμπεριφοράς, δυσκολεύονται στις διαπροσωπικές τους σχέσεις, ρέπουν προς τις καταχρήσεις και κάθε είδους αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, και ως ενήλικες αναμένεται να είναι κακοποιητικοί και οι ίδιοι.

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της τελευταίας δεκαετίας, κάθε χρόνο 53.000 παιδιά δολοφονούνται, ένα ποσοστό 80-98% υποβάλλονται σε κάποια μορφή σωματικής τιμωρίας που σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να είναι επικίνδυνη για την ίδια τους τη ζωή, 150 εκατομμύρια αγόρια και 73 εκατομμύρια κορίτσια πέφτουν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, 218 εκατομμύρια παιδιά εργάζονται, ενώ 1,8 εκατομμύρια παιδιά εμπλέκονται σε πορνεία ή πορνογραφία.

Κι ενώ μπορεί να θεωρήσει κανείς πως αυτά συμβαίνουν κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες, κάτω από συνθήκες οικονομικής εξαθλίωσης ή πολέμου, θα πρέπει να αναφέρουμε πως στην Ελλάδα, η Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή SOS 1056 από 01 Ιανουαρίου έως 31 Οκτωβρίου του 2010 δέχτηκε 770 κλήσεις παιδιών από τις οποίες το 48% αφορούσε παραμέληση παιδιών, το 44% σωματική βία και το 3% σεξουαλική κακοποίηση, ενώ συχνότερα 39% θύτες ήταν και οι δύο γονείς.

Πολύ συχνά, ενώ αντιλαμβανόμαστε τέτοιου είδους περιστατικά στον περίγυρο μας φοβόμαστε να αντιδράσουμε ή απλά δε γνωρίζουμε τον τρόπο. Όμως η σιωπή συνιστά συνενοχή.

Γι’ αυτό:

Αν είστε γονείς:

α) Μην κατακρίνετε το παιδί σας. απευθύνοντας του προσβλητικούς χαρακτηρισμούς.

β) Τιμωρήστε το όχι με σωματική βία, αλλά στερώντας του κάποιο προνόμιο, όπως π.χ. την τηλεόραση.
γ) Μην αφήσετε τον εαυτό σας να χάσει τον έλεγχο. Όταν η οργή σας κυριεύει καλύτερα να απομακρυνθείτε μέχρι να ηρεμήσετε.
δ) Αν διαπιστώσετε ότι δεν ελέγχετε τη συμπεριφορά σας ζητήστε τη βοήθεια κάποιου ειδικού. ε) Είναι ό,τι πιο γενναίο και ηθικό μπορείτε να κάνετε.
ζ) Αν ο σύντροφος σας είναι κακοποιητικός με το παιδί σας μπορείτε να απευθυνθείτε σε κάποια γραμμή στήριξης.

Αν το παιδί σας κακοποιείται από τρίτους:

α) Αντιδράστε αμέσως, ώστε να σταματήσει η κακοποίηση το συντομότερο δυνατό.
β) Αν κακοποιείται στο σχολείο (παιδικός εκφοβισμός) ενισχύστε το ώστε να υψώσει το ανάστημα του και ενημερώστε το δάσκαλο και το διευθυντή.
γ) Αν το παιδί σας βιώνει ρατσισμό ή περιθωριοποίηση ενισχύστε του την αυτοεκτίμηση και εξηγήστε του πως δεν είναι δικό του φταίξιμο αλλά αυτών που το κατηγορούν.

Αν κάποιο παιδί στον περίγυρο σας κακοποιείται:

α) Αν το παιδί αυτό σας εμπιστευτεί το βίωμα του, ακούστε το προσεκτικά και ενθαρρύνετε το συναισθηματικά. Μην αντιδράσετε έντονα και μην κατηγορήσετε μπροστά του το δράστη, ειδικά αν πρόκειται για μέλος της οικογένειας του.
β) Ενεργήστε άμεσα απευθυνόμενοι σε κάποιον ειδικό (δάσκαλο, υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας, αστυνομικές αρχές).
γ) Αν παρατηρήσετε περιπτώσεις εκμετάλλευσης ανηλίκων (π.χ. επαιτεία, εργασία ανηλίκων) ενημερώστε αμέσως τις αρχές. Μην ενισχύετε την παιδική επαιτεία δίνοντας χρήματα στα παιδιά που ζητιανεύουν. Αν θέλετε προσφέρετε στο παιδί κάποιο ρούχο, παιχνίδι ή φαγητό.

Οι δάσκαλοι:

α) Να είστε σε εγρήγορση για ενδείξεις όπως ατημέλητη εξωτερική εμφάνιση και πλημμελή υγιεινή, έντονη νύστα ή σωματική εξάντληση, σημάδια και μώλωπες, συχνές απουσίες λόγω ασθένειας, προβλήματα συμπεριφοράς και κοινωνικοποίησης, ανώριμες συμπεριφορές (π.χ. ενούρηση), βασανισμό ζώων ή παιδιών.
β) Προσοχή σε κρούσματα παιδικού εκφοβισμού μεταξύ των παιδιών.

Τα ίδια τα παιδιά:

α) Αν θεωρείς ότι κάποιος καταπατά τα δικαιώματα σου, στην οικογένεια σου ή κάπου αλλού, μίλησε γι’ αυτό σε κάποιον που εμπιστεύεσαι. Σίγουρα θα βρεθεί κάποιος να σε καταλάβει και να σε βοηθήσει.
β) Μην ανησυχείς για τις επιπτώσεις που θα έχει αυτό στο άτομο που σου κάνει κακό. Οι ειδικοί θα φροντίσουν γι’ αυτό.
γ) ΜΗΝ ΞΕΧΝΑΣ ΠΟΤΕ ΠΩΣ ΕΣΥ ΔΕ ΦΤΑΙΣ ΚΑΘΟΛΟΥ ΓΙΑ Ο,ΤΙ ΣΟΥ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ.
δ) Τηλεφώνησε σε κάποια γραμμή βοήθειας, όπου υπάρχουν ειδικοί να σε καθοδηγήσουν και να σε στηρίξουν.

Σε κάθε περίπτωση, η γνώση των αρμόδιων υπηρεσιών της περιοχής μας και η έγκαιρη επικοινωνία μαζί τους είναι ένας επαρκής και υπεύθυνος χειρισμός από την πλευρά όλων μας. Για περισσότερες πληροφορίες, βοήθεια και καταγγελία μπορείτε να απευθυνθείτε:

Κέντρο Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας, Γραμμή SOS, τηλ.197
Χαμόγελο του Παιδιού, τηλ. 1056,
Τμήμα Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, τηλ. 1890,
Συνήγορος του Πολίτη, Κύκλος για τα Δικαιώματα του Παιδιού, τηλ. 800.11.32.000.
Γραμμή Σύνδεσμος για την ψυχοκοινωνική υγεία παιδιού και εφήβου, τηλ. 801 801 1177.
Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού, τηλ. 210-7715791, 210-7793648.
Μη κερδοσκοπικό σωματείο για την Παιδική Προστασία και Ευημερίατηλ. 210-9923920, http://www.mentoras.org/
Αστυνομία Ανηλίκων: 2106464925.
Γραφείο Ισότητας. Ξενώνας. Κακοποιημένων Γυναικών, τηλ. 210 5244657.
Γραφεία Υποδοχής Γενικής Γραμματείας Νεότητας, τηλ.. 210 3317305-6.
Ο «Ξενώνας για την κακοποιημένη γυναίκα και το παιδί». ΓΡΑΜΜΗ ΕΛΠΙΔΑΣ, στο Ηράκλειο, τηλ. 800-11-16000 και 2810324949
Η Παιδόπολη Νεάπολης, τηλ. 2841031750, 2841031107

ΠΑΙΔΟΠΟΛΗ

Η Παιδόπολη από το Σεπτέμβριο του 2003 περιήλθε στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, αποτελώντας Μονάδα Κοινωνικής Φροντίδας, συνιστώντας Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (Ν.Π.ΔΔ.). Σήμερα φιλοξενούμε άπορα ανήλικα αγόρια, οικογενειών που αντιμετωπίζουν προβλήματα, ημεδαπών και αλλοδαπών, τα οποία διαβιούν στους χώρους της μονάδας μας, έως την ενηλικίωσή τους, αναλαμβάνοντας τα έξοδα σίτισης, υπόδησης, ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και εκπαίδευσης τους. Αν τα παιδιά επιτύχουν την εισαγωγή τους σε σχολή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, παραμένουν ως προστατευόμενοι μας, στηρίζοντάς τα οικονομικά, μέχρι την ολοκλήρωση των σπουδών τους.
Τελικα τα παιδιά εχουν δικαιωματα αλλα μονο με τη δικη μας συμβολή και ευαισθησια αυτά θα διαφυλαχθουν και τελικά θα εφαρμοστουν.

Τα παιδιά είναι το μέλλον της κοινωνιας μας και ολοι ειμαστε υπευθυνοι για τη σωστή αναπτυξη τους.
Εκ μερους των παιδιων, του προσωπικου και του δ.σ της παιδοπολης
η πρόεδρος
Χρυσάνθη Φαρσάρη
πηγές:
1.ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ UNICEF.
2. ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

εικόνα:graffiti