Εφηβεία 6
Ο Αθλητισμός
Η σημασία του αθλητισμού στην ζωή των παιδιών και των εφήβων είναι τεράστια και έχει να κάνει τόσο με την οργανική όσο με την ψυχολογική και κοινωνική τους ανάπτυξη.
Οργανικοί παράγοντες
Το ότι η άσκηση αποτελεί ένα βασικό παράγοντα ανάπτυξης και υγείας τον ξέρουμε από τους αρχαίους Έλληνες, οι οποίοι θεωρούσαν την άσκηση σαν απαράβατο κανόνα για την ψυχοσωματική υγεία του πολίτη και την λειτουργία της ίδιας της πόλης. “Νους υγιής εν σώματι υγιεί” έλεγαν και θεωρούσαν ότι η τακτική σωματική άσκηση δεν βελτιώνει μόνο την σωματική υγεία, αλλά και την πνευματική. Αυτό έχει αποδειχθεί από πολλές σύγχρονες έρευνες. Στην περίπτωση της εφηβεία η έλλειψη άθλησης αποτελέσει ένα παράγοντα σωματικής νοσηρότητας, η οποία εκδηλώνεται με προβλήματα στην καρδιαγγειακή λειτουργία, με την αύξηση των θερμίδων, δηλαδή με την παχυσαρκία, με την οστεοπόρωση και την έλλειψη μυικού όγκου και δύναμης. Αυτά τα οργανικά προβλήματα μπορεί στην εφηβική ηλικία να μην είναι τόσο εμφανή αλλά με την πάροδο των ετών δεν θα αργήσουν να εμφανιστούν.
Επειδή όμως ένας βασικός παράγοντας του αθλητισμού είναι το ξεπέρασμα των ορίων, δηλαδή κατά την διάρκεια της άθλησης τις περισσότερες φορές, ο έφηβος καλείται να“σπρώξει” την σωματική του αντοχή, πέραν των ορίων της, η άθληση μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα εκεί που έρχεται να τα σβήσει. Για τον λόγο αυτό η παρουσία των ετήσιων ιατρικών εξετάσεων αποτελεί ένα παράγοντα ασφαλείας για εκείνον και την οικογένεια του.
Ψυχολογικοί και κοινωνικοί παράγοντες
Το κίνητρο για αθλητική δραστηριότητα του έφηβου δεν διαμορφώνεται μόνο από βιολογικούς παράγοντες αλλά περισσότερο από κοινωνικούς και κατ' επέκταση ψυχολογικούς. Οι παράγοντες αυτοί έχουν σχέση με την φυσική του ικανότητα, με την εμφάνιση, την σεξουαλική του ελκυστικότητα και γενικότερα την εικόνα εαυτού, η οποία με την σειρά της, έχει σχέση με την αποδοχή στην ομάδα των συνομηλίκων και την θέση του μέσα σε αυτή. Η συμμετοχή σε οργανωμένες αθλητικές δραστηριότητες αποτελεί ένα πολύτιμο μέσο για την επίτευξη και διατήρηση αυτή της της συμμετοχής, η οποία θεωρείται σαν βασικός παράγοντα για την κοινωνικοποίησης του.
Η αθλητική δραστηριότητα, προσφέρει στον έφηβο
α) Την γνώση των φυσικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων του σε σύγκριση με τους νέους που δεν αθλούνται. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της εκμάθησης των τεχνικών κινήσεων που υπαγορεύει το κάθε άθλημα, με αποτέλεσμα την διαμόρφωση υψηλότερων προσδοκιών για τον εαυτό του. Προσδοκίες οι οποίες δεν στοχεύουν μόνο την αθλητική του επίδοση, αλλά διαχέονται σε όλες τις εκδηλώσεις της ζωής του.
Με λίγα λόγια η αθλητική δραστηριότητα βοηθάει στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και εμπιστοσύνης στον εαυτό.
β) Την δυνατότητα αποφυγής του αποκλεισμού από την ομάδα και γενικότερα από την κοινωνία που σημαίνει απομόνωση και κλείσιμο στον εαυτό του.
Δηλαδή η αθλητική δραστηριότητα βοηθάει στην ανάπτυξη της κοινωνικότητας του
Η συμμετοχή στην ομάδα φέρνει τον έφηβο σε συνεχή συναναστροφή με τους άλλους και του προσφέρει την δυνατότητα να συγκρίνει, να ταυτίσει, να προσπαθήσει να ξεπεράσει τον εαυτό του πάντα στα πλαίσια του αθλήματος. Με λίγα λόγια τον βοηθάει να να μείνει ενεργητικός απέναντι στον εαυτό του και τους άλλους και να αποκτήσει ένα μέτρο αξιολόγησης για τον ίδιο, κοινωνικά αποδεχτό.
Η ευρεία λοιπόν συμμετοχή του σε ομάδες ποδοσφαίρου, μπάσκετ, κολύμβηση, κ.λ.π. Βοηθάνε τον έφηβο να κοινωνικοποιηθεί, δηλαδή να αποδεχτεί τους όρους που θέτει το άθλημα που ακολουθεί και μέσω αυτών των κανόνων να ζητήσει την αναγνώριση και την αποδοχή στα μάτια των άλλων, τόσο στο επίπεδο των συντρόφων του, όσο και της οικογένειας του.
Μέσω της αθλητικής δραστηριότητας, μπορεί να αναπτύξει φιλικές σχέσεις που σημαίνει συναισθηματική δέσμευση και προστασία ενάντια στην μοναξιά. Μπορεί να αυξήσει την αίσθηση της συντροφικότητας, της ένωσης με τους άλλους καθώς και την αίσθηση της συναισθηματική στήριξης και της πίστης στην φιλία και να πάρει ικανοποίηση από αυτή. Επίσης μέσω του αθλητισμού αποφεύγονται οι συγκρούσεις, καθώς η επιθετικότητα εκτονώνεται μέσω της άθλησης, αλλά και αν υπάρξουν συγκρούσεις η επίλυση τους είναι ΄περισσότερο εφικτή .
Η γνώση αυτού του γεγονότος, ότι η άσκηση και πιο γενικά ο αθλητισμός αποτελεί μια σημαντική παράμετρο σωματικής και ψυχικής υγείας για τα παιδιά και τους εφήβους, πρέπει να το γνωρίζουν οι γονείς και να μην το θεωρούν σαν υποδεέστερο γεγονός σε σύγκριση με τις επιδώσεις τους στο σχολείο.
Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονίσουμε ότι η αθλητική δραστηριότητα, σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, βοηθάει τον έφηβο και στις σχολικές του επιδόσεις.
Για τους παραπάνω λόγους, λοιπόν:
Οι έφηβοι πρέπει να είναι σωματικά δραστήριοι. Αυτή η δραστηριότητα μπορεί να μοιράζεται ανάμεσα στο παιχνίδι, την μετακίνηση, την αναψυχή, και την οργανωμένη φυσική αγωγή. Επίσης αυτή η δραστηριότητα πρέπει να προβάλλεται από την οικογένεια και από το σχολείο, αποτελώντας έναν απαραίτητο παράγοντα της λειτουργίας τους.
Κανονικά οι έφηβοι θα πρέπει να συμμετάσχουν τρεις, τέσσερις φορές την εβδομάδα σε αθλητικές δραστηριότητες, για αυτό το λόγο τόσο οι γονείς όσο και οι εκπαιδευτικοί, είναι απαραίτητο να αναπτύξουν κάποιες στρατηγικές για την προώθηση και την διατήρηση της σωματικής άσκησης στους νέους.
πίνακας: Γουναρόπουλος Γεώργιος
Σχόλια